Kuzeybatı Anadolu Manav Türkmen Ağızları Üzerine Birkaç Not


Creative Commons License

Acar K.

Sakarya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fen-Edebiyat Dergisi, cilt.12, sa.2, ss.1-7, 2010 (Hakemli Dergi)

Özet

Genellikle Türkiye’nin kuzeybatısında yaşayan ve “Manav” adıyla anılan Türkmen ağızlarında Eski Türkçenin ŋ (ng) ve ń (ny) sesleri ile bunlardan ikincisinin ayrışmasının sonucu olan y’li biçimler varlığını sürdürmektedir. Bazı Manav Türkmen ağızlarında Gagauz Türkçesi ile Rumeli ağızlarındaki  (ilk hecede) o > u ve ö > ü daralmaları da görülmektedir. Bu durum çoğunlukla Kıpçak Türkçesinin Oğuz Türkçesine etkisi olarak açıklanır. Öte yandan bölge ağızlarında görülen #k > # g ötümlüleşmesi de tam bir Oğuz özelliğidir.

Bu ağızlar Eski Türkçede bulunup Türkiye Türkçesinin yazı dilinde değişmiş olan bazı unsurları korumaktadır. Yavuz kelimesinin ilk biçimi olan “yabız”ın olumsuz anlamıyla Kandıra’da yaşaması ile bugünkü de- ve ye- fiillerinin Düzce ve Balıkesir Gönen’de ilk biçimlerindeki gibi i’li kullanımı, bunun iki örneğidir.