Akademik Veri Yönetim Sistemi
9. Ulusal Çocuk Romatoloji Kongresi, Antalya, Türkiye, 16 - 19 Nisan 2025, (Özet Bildiri)
Amaç-Giriş: Behçet hastalığı(BH) birçok sistemi tutan ve patogenezi aydınlatılamamış inflamatuar bir hastalıktır.Göz tutulumu hastaların %25-%75’inde görülür, tedavi edilmezse körlükle sonuçlanabilir.En sık göz bulgusu üveittir, tipik olarak bilateral, tekrarlayıcı ve granülomatöz olmayan panüveit şeklindedir.Behçet hastalığına bağlı üveit saptanan hastaların 10 yıllık kayıtlarında yaklaşık üçte birinde başlangıçta ciddi görme kaybı olduğu ve hastaların üveit tanısında dikkate değer bir gecikme gözlenmiştir.Behçet üveitinde immunmodülatör tedavinin zamanında ve uygun şekilde başlatılması önemlidir.Üveit gelişimi ön görülebilirse hastalara tedavi erken başlanabilir ve göz komplikasyonları engellenebilir.Ancak, hastaların hangilerinde üveit gelişeceğini öngörebilecek güvenilir bir biyobelirteç bulunmamaktadır.Çalışmamızda, üveit gelişme riskini belirleyebilecek potansiyel protein biyobelirteçleri tespit etmek amacıyla, üveiti olan ve üveiti olmayan Behçet hastalarından alınan gözyaşı örneklerindeki proteomik değişiklikleri incelenecektir. Yöntem: Çalışmamıza romatoloji kliniklerinde takipli üveiti olmayan yedi Behçet hastası ile üveiti olan yedi Behçet hastası dahil edildi.Göz yaşları Schirmer kâğıdı ile toplandı ve - 80 derecede donduruldu.Göz yaşından elde edilen proteinler Bradford ve SDS PAGE yöntemi ile ayrıştırılarak karşılaştırmalı analize tabi tutuldu.Örnekler arasında regülasyon düzeyinde farklılık görülen protein sayısı belirlendi ve jellerden kesilerek kütle spektrometresi ile çalışıldı.Biyoinformatik analizlerde STRING kullanıldı. Bulgular-Sonuçlar: LC–MS/MS peptit pik verileri gözyaşı proteom veri tabanında analiz edildiğinde, her iki örnekte toplam 61 proteinde farklı ekspresyon gözlenmiş olup proteinlerin 36’sı yukarı regüle edilmişken, 25 protein ise aşağı regüle edilmiştir. Yukarı regüle edilen proteinler arasında musin-1, guanin nükleotid bağlayıcı protein,histon H1 ve inter-alfa tripsin inhibitörü ağır zinciri en yüksek regülasyon oranlarını sergilerken(regülasyon oranı üveit/üveit olmayan 1000 kat) diğerleri ise orta düzeyde artış göstermiştir.Bu yukarı regüle edilen proteinler 2 ila 6,4 kat arasında değişen regülasyon oranlarına sahip bulunmuştur.Buna karşılık, kontrol ve üveit gözyaşı örnekleri arasında 25 protein aşağı regüle edilmiştir.Bu proteinlerden gangliosid GM2 aktivatör, immünoglobulin lambda ve V-tip proton ATPaz alt birimi G1’de 1000 katın üzerinde regülasyon kaybı izlenirken diğerlerinde bu oran ortalama 4 saptanmıştır.Yapılan biyoinformatik analizde, bu proteinler çoğu peptidaz düzenleyici aktivitesi, endopeptidaz inhibitör aktivitesi, enzim inhibitör aktivitesi sinyal yolakları ile ilişkili proteinlerdi. Tartışma: Gözyaşı proteini ekspresyonundaki değişikliklerin doğrudan patogenezle mi yoksa kronik inflamasyonla mı ilişkili olduğu açık olmasa da, üveit için gözyaşı biyobelirteçlerinin tanımlanması klinisyenlere hastalık patogenezini anlama veya tedaviler için yeni moleküler hedefler geliştirme fırsatı sağlayabilir.
Anahtar Kelimeler: Behçet hastalığı, Proteomik analiz, Üveit