Kesit Akademi Dergisi, cilt.6, sa.25, ss.694-704, 2020 (Hakemli Dergi)
İnsanlık tarihi kadar eski bir geçmişe sahip olan hediye verme; kültürü oluşturan, sosyal hayatı tesis eden ve ayakta tutan bir gelenektir. Hediye, sembolik bir iletişim dilidir. Hediye vermenin gerçek amacı, karşımızdaki kişiye değerli ve önemli olduğunu hissettirmektir. Önemli mevkilerde bulunan kişilere menfaat temini için hediye sunmak ise rüşvet olarak adlandırılır. Mevki sahiplerinin hediye adı altında rüşvet alması; tarafsız hareket etmeyi engellediği gibi, hizmetin etkin biçimde gerçekleşmesini de zorlaştırır. Rüşvet; toplumların sosyal, siyasî ve ekonomik istikrarını bozar, kamu hizmetine güveni azaltır. Kişinin işini daha hızlı yaptırmak, hakkı olmayan bir şeyi elde etmek, çeşitli yaptırımlardan kurtulmak gibi nedenlerle verdiği rüşvet; toplumsal yapıda eşitsizliğe yol açar. Türk Edebiyatı’nda birçok yazar, sosyal ilişkileri kuvvetlendiren hediye kavramı ile sosyal tenkit unsuru olan rüşvete eserlerinde yer vermişlerdir. Bu çalışmada, hediye ve rüşvetin Refik Halit Karay’ın Memleket Hikâyeleri ve Gurbet Hikâyeleri’ndeki metinlerde nasıl ele alındığı değerlendirilecektir.