Akademik Veri Yönetim Sistemi
Başkent 6. Uluslararası Multidisipliner Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 24 - 26 Temmuz 2024, ss.621-631, (Tam Metin Bildiri)
Gastronomi, yunanca gastri (mide) ve nomos (yasa) sözlerinin birleşmesiyle meydana gelmektedir. Gastronomi, yiyecek ve içeceklerin hijyen ve sanitasyon kuralları çerçevesinde belirli bir sistematik düzen içinde hazırlanarak göz ve damak tadına hitap edecek şekilde sunulduğu yemek kültürü veyayemek sanatı olarak ifade edilmektedir. Gastronomi sağlığa uygun, iyi düzenlenmiş hoş ve lezzetli mutfak düzeni olarak da tanımlanmaktadır. Gastronomi, yiyecek ve içecek kültürünün incelenmesi ve deneyimlenmesidir. Kültürel sürdürülebilirlik ise bir toplumun kendine özgü değerlerini, geleneklerini ve yaşam tarzını koruyabilmesi ve gelecek nesillere aktarabilmesi anlamına gelir. Gastronomi ve kültürel sürdürülebilirlik arasında önemli bir bağlantı vardır. Çünkü yerel yemek kültürü, bir toplumun tarihini, coğrafyasını, inançlarını ve sosyal yapısını yansıtır.Geleneksel yemek pişirme teknikleri, hammadde seçimi, sunum şekilleri gibi unsurlar o kültüre özgüdür ve sürdürülebilmesi gerekmektedir. Gastronomi alanındaki sürdürülebilirlik çabaları, yerel ürünlerin ve üretim yöntemlerinin korunması, gıda israfının önlenmesi, gıda güvenliğinin sağlanması gibi konuları kapsar. Böylece hem yerel kültürün devamlılığı hem de çevresel dengeler gözetilmiş olur. Sonuç olarak, gastronomi alanındaki sürdürülebilirlik çabaları, kültürel mirasın geleceğe aktarılması ve toplumsal refahın sağlanması açısından büyük önem taşır. Bu çalışmada, öncelikli olarak Gastronomi ve Kültürel Sürdürülebilirlik arasındaki ilişkiler üzerinde durulmuş, daha sonra Kocaeli’ye özgü yemek kültürü üzerine araştırmalar yapılmış ve yöreye özgü yemek çeşitleri ortaya konmuştur. Sonrasında ise, Kocaeli Üniversitesi Mimarlık Bölümü Mimari Tasarım Atölyesinde 2023-2024 güz ve bahar dönemlerindeki 4. Sınıf öğrenci grupları ile geliştirilen “Bir Bellek Mekân Olarak Gastronomi Merkezi” adlı ve kültürel sürdürülebilirlik temalı fikir projeleri üretilmiştir. Bu projelerde gastronomi uzmanları ve eğitimcileri ile halkı bir araya getirebilecek mekânları tasarlayarak yerel yemeklerin sürdürülebilirliğinin sağlanması hedeflenmiştir. Bildiride seçilen projelere ait tasarım süreci ve tasarım fikirleri/önerileri detaylı olarak aktarılmıştır. Bu önerilerin ve tasarım sürecinin, yeni tasarımlar için bir kılavuz niteliği taşıyabileceği düşünülmektedir.
Gastronomy comes from the Greek words gastri (stomach) and nomos (law). Gastronomy is defined as food culture or culinary art, where food and beverages are prepared in a certain systematic order within the framework of hygiene and sanitation rules and presented in a way that appeals to the eye and palate. Gastronomy is also defined as a healthy, well-organized, pleasant and delicious kitchen. Gastronomy is the study and experience of food and beverage culture. Cultural sustainability means that a society can preserve its unique values, traditions and lifestyle and pass them on to future generations. There is an important connection between gastronomy and cultural sustainability. Because local food culture reflects the history, geography, beliefs and social structure of a society. Elements such as traditional cooking techniques, raw material selection, and presentation styles are specific to that culture and must be maintained. Sustainability efforts in the field of gastronomy cover issues such as protecting local products and production methods, preventing food waste, and ensuring food safety. In this way, both the continuity of local culture and environmental balance are observed. As a result, sustainability efforts in the field of gastronomy are of great importance in terms of transferring cultural heritage to the future and ensuring social welfare. In this study, firstly the relations between Gastronomy and Cultural Sustainability were emphasized, then researches were conducted on the food culture specific to Kocaeli and regional food varieties were revealed. Afterwards, the idea projects named “Gastronomy Center as a Memory Space” developed with 4th grade student groups in the 2023-2024 fall and spring semesters at Kocaeli University Architecture Department Architectural Design Workshop and themed cultural sustainability were produced. In these projects, it was aimed to ensure the sustainability of local food by designing spaces that could bring gastronomy experts and educators together with the public. The design process and design ideas/suggestions of the selected projects were conveyed in detail in the report. It is thought that these suggestions and design process can serve as a guide for new designs.