Yönetim Araştırmaları / Mühendislik Uygulamaları Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 2 - 03 Nisan 2021, ss.125
İlk üç sanayi devrimi yeni teknolojik gelişmelerle her seferinde insan merkezli uygulamalara yepyeni
boyutlar getirmiştir. Dördüncü sanayi devrimi olarak adlandırılan Endüstri 4.0‘da insanla yapılan pek
çok iş, otomasyona ve teknolojiye dayalı sistemlere ve hatta robotlara devredilmekte, tekrarlı ve hata
kabul etmeyen işlemler bu insansız sistemlerle neredeyse sıfır hata ile yapılmaktadır. Bu gelişmelerin
etkisi ile Endüstri 4.0, bir yandan işletmelere oldukça etkin kaynak yönetimi sağlarken, bir yandan da
pek çok kilit taşını yerinden oynatmaya hızla devam etmektedir. Bu açıdan, yönetim sistemlerinin de
değişime uğrayacağı aşikârdır. Endüstri 4.0, halen işletmelerde yaygın olarak kullanılan ve yönetim
uygulamalarından olan Toplam Kalite Yönetimi (TKY) uygulamalarını ve prensiplerini köklü olarak
etkileyecektir. Değişimler, yönetimin uygulamada kullanması gereken prensiplerin konumuna ve
etkisine farklı bir yön vermektedir. Bazı TKY prensipleri, geliştirilen teknoloji ve sistemlerle,
organizasyonda uygulaması tam olarak garanti altına alınmış ve sistemin kendiliğinde var olması
sağlanmış “doğal yönetim bileşenleri” haline gelmiştir. Bazı prensipleri uygulamak kolaylaşırken, bazı
TKY prensiplerinin ve uygulamalarının da işletme yönetimi açısından yeniden konumlanması
gerekebilir.
TKY prensiplerinin Endüstri 4.0 uygulaması yapan işletmelerdeki durumu ve etkileşimi, ISO 9001:2015
TKY Prensipleri çerçevesinden bir modelleme ile ve ardından bir anket çalışması ile istatistiksel
yöntemler kullanarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlarda, IoT ve akıllı fabrika uygulamaları ile
TKY prensipleri arasında ilişki tespit edilmiş, kanıta dayalı karar verme, iyileşme ve süreç yönetimi
prensiplerinin Endüstri 4.0’la çok daha kolay uygulandığı, liderlik ve çalışanların katılımı prensiplerinin
gelişmeye devam ettiği ve yeniden yorumlanması gerektiği, ilişki yönetimi prensibinin henüz yeterli
düzeyde bir gelişime ulaşmadığı tespit edilmiştir.