Hepatit B Enfeksiyonunun Mandibular Kemik Üzerine Olan Etkisinin Fraktal Analiz ve Panoramik Morfometrik İndeksler ile Değerlendirilmesi

Üzel A., Kuran A., Seki U., Baysal O., Sinanoğlu E. A.

27. TÜRK DİŞ HEKİMLERİ BİRLİĞİ ULUSLARARASI DİŞHEKİMLİĞİ KONGRESİ, Ankara, Türkiye, 26 - 29 Ekim 2023, ss.451

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.451
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

AMAÇ: Kronik hepatit B virüsü enfeksiyonunun (KHBVE) karaciğer ve dolayısıyla kalsiyum metabolizması üzerindeki etkisinden yola çıkarak KHBVE’nun kemik mineral dansitesi (BMD) üzerine etkisi araştırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı KHBVE’nun mandibular kemik üzerine olabilecek olası etkisini ortopantomografik radyografi (OPG) üzerinde fraktal analiz (FA) ve panoramik morfometrik indeksler ile araştırmaktır. GEREÇ VE YÖNTEM: 2021-2023 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesine başvurmuş KHBVE’na sahip hastaların ortopantomografik radyografileri (OPG) ile cinsiyet ve yaş açışından eşleştirilmiş sağlıklı kontrol grubunun OPG’leri fraktal analiz (FA) ile incelendi. İnsan immün yetmezlik virüsü koenfeksiyonu ve kronik hepatit C enfeksiyonu, primer biliyer siroz, alkolik karaciğer hastalığı, otoimmün karaciğer hastalığı olan hastalar çalışmaya dahil edilmedi. FA, OPG’de mandibular kemik üzerinde ramusun üst kısmı, angulus, mental foramenin anterioru olmak üzere üç bölgede yapıldı. Ayrıca OPG’ler üzerinde panoramik mandibular indeks (PMI), mandibular kortikal genişlik (MCW) ve Klemetti indeksi (KI) ölçümleri yapıldı. Sonuçlar student t test ve ki kare testi ile değerlendirildi. BULGULAR: KHBVE’na sahip 17 hastanın (7 kadın ve 10 erkek, ortalama yaş 38,58) FA değerleri ve kontrol grubu FA değerleri arasında sadece mandibular kemik üzerinde ramusun üst kısmındaki bölgede anlamlı bir fark bulunmuştur. (p=0.004). Morfometrik indeksler PMI, MCW ve KI açısından ve diğer seçilmiş iki bölgede kontrol grubu ile KHBVE’na sahip hastaların arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır (p>0.05). Ancak mental foramenin anteriorundan seçilen bölgede KHBVE hastalarında daha düşük FA değerlerine rastlanılmıştır. SONUÇ: Sonuçlarımıza göre FA, KHBVE’na sahip hastaların mandibular kemikte ramus bölgesindeki farklılıkları ayırt etmek için yararlı bir yöntem olabilir. KHBVE’na sahip hastalarda osteoporotik değişikleri ayırt etmedeki FA’nın potansiyelini araştırmak için daha geniş popülasyonlu çok merkezli çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler: Fraktal analiz; Hepatit B; Panoramik

INTRODUCTION: Several studies have shown that hepatitis B virus (HBV) infection has a negative effect on bone mineral density (BMD) in patients without advanced liver disease. The aim of this study was to investigate the possible effect of HBV infection on mandibular bone using fractal analysis (FA) and panoramic morphometric indices on orthopantomographic radiographs (OPG). MATERIAL AND METHOD: Orthopantomographic radiographs (OPGs) of HBV patients and age and sex matched healthy controls between 2021 and 2023 were retrieved from the database of Kocaeli University Faculty of Dentistry and analyzed by fractal analysis (FA). Patients with human immunodeficiency virus (HIV) coinfection, other chronic liver diseases such as chronic hepatitis C, primary biliary cirrhosis, alcoholic liver disease, autoimmune liver disease were excluded. FA was performed in three region of interest on the mandibular bone in the OPG: upper part of the rami, angulus, anterior mental foramen. Panoramic mandibular index (PMI), mandibular cortical width (MCW) and Klemetti index (KI) were also measured on the OPGs. RESULTS: There was a significant difference between the FA values of 17 patients (7 females and 10 males, mean age 38.58 years) with HBV and the FA values of the control group only in the region above the ramus on the mandibular bone (p=0.004). In terms of morphometric indices PMI, MCW and KI and in two other selected regions, no significant difference was found between the control group and patients with CHBVE (p>0.05). However, in the selected region anterior to the mental foramen lower FA values were found in patients with HBV. CONCLUSION: According to our results, FA may be a useful method to differentiate differences in the ramus region of the mandibular bone in patients with HBV. Multicenter studies with larger populations are needed to investigate the potential of FA in differentiating osteoporotic changes in patients with HBV.

Keywords: Fractal analysis; Hepatitis B; Panoramic