Akademik Veri Yönetim Sistemi
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır Sempozyumu, Antalya, Türkiye, 2 - 04 Kasım 2012, (Tam Metin Bildiri)
Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır (1878-1942) alnuş olduğu eği tim ve yetişmiş olduğu kültür açısından Osmanlı' dan Cumhuriyet' e uzanan aydınlar silsilesinin son halkalarından biridir. O Arapça'yı bildiği gibi edebiyat sevgisiyle Farsça'yı da öğrenmiş, divan şiirini ve bu şiirin alt yapısıru oluşturan kültürü çok iyi tarunuşbr.1 Onun şiire ilgisi sadece okuma seviyesinde kalmamış kendisi de zaman zaman Türkçe ve Farsça şiirler yazmışbr. Daha önce bilinme mesine rağmen şu an birçok eseri ve şiiri bize intikal etmiştir ki, aşa ğıda metnini ve şerhini sunacağımız "Biz Neyiz?" başlıklı ve "Girmiş Çıkmışız" redifli, insanı anlatan şiiri2 de bunlardan biri, belki en önemlisidir. Anlz vezninin "Failatün / Failatün / Fiiiliitün / Ffiilün" kalıbıyla ya zılıruş "Biz Neyiz?" başlıklı şiir 30 beyitten oluşan güzel bir gazeldir.
Vezin, kafiye ve redif tekniğiyle ilgili biçimsel özellikleri bakımından
mükemmel bir manzumedir.
Şiirin bütünü incelendiği zaman insarun dünyaya gelişinden baş
layarak farklı alemleri yaşayıp öbür alemlere göç eden serüvenini
anlatan bir manzume olduğu görülecektir. Bu nedenle "Biz Neyiz?"
başlıklı bu şiir aslında "İnsan Nedir?" sorusunun cevabını kendi bü
tünlü~ içinde vermektedir. Bu şiire göre insan toprağa düşmüş bir
damla, yaratılırken meleklerle imtihan olmuş ve bu imtihanı başarıy
la geçmiş hürmet ve ihtirama layık biri olup; ga.h varlık gah darlık
içinde olan; bazen yağmur bulutu bazen şimşek, bazen gul kokulu,
sümbül edalı nazik bir varlık bazen de çölleri yakıp kavuran bir gök
taşı niteliğinde farklı özellikleri olan çift kutuplu bir varlıktır. Redif
kısmını sürekli tekrar ederek de insanoğlunun bu halinin sürekli tek
rar ettiğini vurgular.