Akademik Veri Yönetim Sistemi
SANAT VE TASARIM (STAR) DERGİSİ, cilt.3, sa.4, ss.198-220, 2022 (Hakemli Dergi)
Osmanlı tasarım dünyasına ve çevreyi tasvirine ilişkin bilgi veren Osmanlı Arşiv belgelerindeki çizimler, imparatorluğun dört bir yanından gelen farklı formlar ve anlatım teknikleri içermektedir. Bu çizimler vaka tariflerinden mimari tasarımlara kadar çok çeşitli sebeplerle yapılmıştır. Yapılış amaçlarına bağlı olarak çeşitli tasnifler içinde toplanabilen çizimler ait oldukları başlıklar altında bazı ortak özellikler göstermektedir. Bu makalede yönetim merkezine ulaşan farklı farklı anlatım tekniklerine ait çizimlerin tasnifi ve çizimlerin ortak özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Mimari çizimlerde Osmanlı resim sanatı olan minyatürün anlatım tekniklerinin kullanımı, iki boyutlu anlatımın içinde üçüncü boyut arayışı ve teknik resim kurallarından yoksun resimsel bir anlatının benimsendiği tespit edilmiştir. Vaka anlatımlarında da kısmen minyatür tekniklerine başvurulmuş ancak 19. yüzyılın sonlarında fotoğrafın tespit ettiği anlık gerçekliğin çizimlerle sağlanması yönünde çaba sarf edilmiştir.