Akademik Veri Yönetim Sistemi
Journal of Current Debates in Social Sciences, cilt.5, sa.1, ss.9-19, 2022 (Hakemli Dergi)
Bu çalışmada, Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarının son döneminde özellikle Diyanet İşleri Başkanı (DİB) Ali Erbaş olmak üzere, kimi etkili partililerin başlattığı laiklik tartışmaları üzerinden, laiklik/sekülarizm kavramları tarihsel olarak ele alınacaktır. Güncel siyasal tartışmaların her dönem odağında yer alan ve son dönem tartışmaların bize bir kez daha hatırlattığı laiklik/sekülarizm kavramlarının Osmanlıdan cumhuriyete yüklendikleri anlamları ve Türkiye’deki laikliğin uygulanma süreci değerlendirilecektir. Osmanlıdan cumhuriyete modernleşme sürecinde yaygın olarak laikliğin tercih edilme sebebi, etimolojik ve kavramsal olarak desteklenecektir. Dinin toplumsal hayatta etkisinin azalması anlamına gelen sekülarizm yerine, daha çok siyasi ve hukuki bir tanımlama olan laikliğin kullanılmasında tarihsel ve etimolojik nedenlerin, Türkiye’nin laiklik pratiğine olan etkisi ortaya konmaya çalışılacaktır. II. Meşrutiyet’in ilanı sonrası, İttihat ve Terakki Cemiyeti iktidarında başlayan ve daha çok hukuksal alanı kapsayan adımlar laiklik kapsamında değerlendirilmiştir. Sonrasında Kemalist dönem uygulamaları da bu sürecin tamamlayıcısı olarak ele alınmıştır. Laikliğin neredeyse modernleşme süreci boyunca sekülerleşmeyi de kapsayacak şekilde kullanılmış olması, sekülerleşmeye oranla yaygın olarak bilinmesinde etkili olmuştur.