Uluslararası İşletmecilik Kongresi, Kocaeli, Türkiye, 9 - 11 Mayıs 2024, ss.387-398, (Tam Metin Bildiri)
Günümüzde işletmeler, çevresel
sürdürülebilirlik çabalarını arttırma yönünde sivil toplumun baskısı
altındadır. Uluslararası ticaretin artmasıyla deniz taşımacılığına olan talebin
artması limanların ticarette kilit rol oynamasına neden olmaktadır. Bununla
beraber deniz taşımacılığının çevre kirliliği üzerinde etkisi yadsınamaz
şekilde artmıştır. Limanların çevresel etkilerinin azaltılmasının teşviki
açısından dünyada yeşil liman uygulamalarının arttığı görülmektedir. Yeşil
Liman Performansı (YLP), limanların çevresel etkilerini azaltma ve
sürdürülebilirlik standartlarını karşılama yeteneğini belirlerken, bu hedeflere
ulaşmada yeşil insan kaynakları uygulamalarının önemi giderek artmaktadır.
Yeşil İnsan Kaynakları (YİK) uygulamaları, işletmelerin çalışanlarını çevre
dostu davranışlara teşvik etmek çevresel etkilerini azaltmak için
tasarlanmıştır. Bu uygulamalar, işletmelerin yeşil bir iş kültürü oluşturmasına
yardımcı olurken, aynı zamanda çalışanların çevre bilinci ve sürdürülebilirlik
konularında farkındalıklarını artırır. Bu şekilde, yeşil insan kaynakları
uygulamaları, liman işletmelerinin çevresel performanslarını iyileştirmek için
önemli bir araç haline gelmektedir. Bu çalışmada yeşil insan kaynakları
uygulamalarının yeşil liman performansında etkisinde Yeşil Farkındalığın (YF)
düzenleyici ve\veya aracı rolü araştırılmak istenmiştir. 2023 yılı Şubat ve
Nisan ayları arasında Marmara Bölgesi’nde faaliyet gösteren limanlardan anket
yöntemiyle veriler toplanmış ve bu veriler SPSS (V23) programı aracılığıyla yapısal
eşitlik modeli kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre
YİK uygulamalarına ilişkin beş ayrı boyutun (yeşil işe alım ve seçim, yeşil
eğitim, yeşil katılım, yeşil performans yönetimi, yeşil ücretlendirme ve
ödüllendirme) YLP ile pozitif yönlü güçlü bir ilişkide olduğu fakat diğer
yandan bu ilişkide çalışanların YF düzeylerinin aracı ve/veya düzenleyici
etkisinin olmadığı ifade edilebilir.
Today, businesses
are under pressure from civil society to increase their environmental
sustainability efforts. As international trade increases, the demand for maritime
transportation increases and ports play a key role in trade. At the same time,
the impact of maritime transportation on environmental pollution has increased
undeniably. It is seen that green port policies are increasing in the world in
order to encourage the reduction of the environmental impacts of ports. While
green port performance (GPP) determines the ability of ports to reduce their
environmental impact and meet sustainability standards, the importance of green
human resources practices in the achievement of these goals is increasing.
Green human resources (GHR) practices are primarily designed to reduce the
environmental impact of businesses by encouraging their employees to engage in
environmentally friendly behaviors. These practices help businesses to create a
green business culture and increase employee awareness of environmental
awareness and sustainability issues. In this way, green human resource
practices become an important tool to improve the environmental performance of
port businesses. In this study, it was aimed to investigate the regulatory
and/or mediating role of green awareness (GA) in the effect of green human
resources practices on green port performance. A research was conducted with
data collected between February and April 2023 for private ports operating in
the Marmara Region. In the research, the survey method was used as a data
collection tool. The collected data were analyzed using structural equation
modeling through the SPSS (V23) program. According to findings of the study,
five separate dimensions of GHRM practices (green recruitment and selection,
green training, green participation, green performance management, green
compensation and reward) have a strong positive relationship with GPP. Results
show that Green Awareness (GA) do not have a regulating and/or mediating effect
on GPP.