Türk Medeni Kanunu ve Çocuk Koruma Kanunu Kapsamında Çocuğun Yüksek Menfaatini Koruyucu Önlemler

Köksal M., Kartal D. B.

Legal Hukuk Dergisi, cilt.23, sa.265, ss.3-24, 2025 (TRDizin)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 23 Sayı: 265
  • Basım Tarihi: 2025
  • Dergi Adı: Legal Hukuk Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.3-24
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Çocukluk dönemi, kişiliğin oluştuğu ve bireyin yetişkinliğe hazırlandığı süreçtir. Bu süreçte çocuklar, psikolojik, fiziksel ve maddi açıdan korumasızdır. Bu nedenle hukuk, çocukları özel olarak korur. Hem Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi hem de ulusal mevzuatımıza göre on sekiz yaşına kadar herkes çocuk olarak tanımlanmaktadır. Çocuğun yüksek menfaati, hem ulusal hem de uluslararası hukukta çocuklarla ilgili her konuda dikkate alınan ve öncelik verilen temel bir ilkedir. Çocuğun menfaatinin ne anlama geldiği mevzuatta tanımlanmamış ve böylece hakime, her somut olayda çocuğun ihtiyaçlarını ve refahını gözetebilmesi için geniş bir takdir yetkisi tanınmıştır. Çocuğun menfaati; bakım, korunma, refah ve katılım boyutlarını içerir. Menfaatin tehlikeye düşmesi halinde hakim çocuğun korunması için gerekli önlemleri alır. Bu önlemler karşımıza özellikle velayetin değiştirilmesi ve kaldırılması, eğitim, sağlık, barınma ve bakım tedbirleri olarak çıkar.

Childhood is a period when personality is formed and preparation for adulthood takes place. During this period, children are vulnerable psychologically, physically, and materially. Therefore, the law provides special protection for children. According to both the United Nations Convention on the Rights of the Child and our national legislation, everyone under the age of eighteen is defined as a child. The best interest of the child is a fundamental principle prioritized and considered in all matters concerning children, both in national and international law. The concept of the child's best interest is not explicitly defined in legislation, granting judges broad discretion to consider the needs and welfare of the child in each specific case. The best interest of the child encompasses aspects of care, protection, welfare, and participation. If the child's best interest is at risk, the judge takes necessary measures to ensure the child's protection. These measures particularly include changes to or removal of custody, as well as educational, health, housing, and care interventions.