Research Information System
Business and Management Studies: An International Journal, vol.10, no.4, pp.1529-1544, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Bu çalışmada, banka çalışanlarının yaşadığı iş stresinin sosyal sanal kaytarma üzerindeki etkisi
incelenmiştir. Ek olarak bu etki üzerinde bilinçli farkındalığın moderatör rolü de incelenmiştir.
Kocaeli’nde faaliyet gösteren özel banklarda çalışan 219 banka çalışanı araştırmanın örneklemini
oluşturmaktadır. Çalışma nicel bir çalışma olup anket yöntemi kullanılmıştır. Veriler İş Stresi Ölçeği,
Sosyal Sanal Kaytarma Ölçeği ve Bilinçli Farkındalık Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Her bir ölçeğin
faktör yapısını görebilmek için açıklayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Hipotezleri test etmek için ise
regresyon analizi ve PROCESS SPSS makrosu kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre banka
çalışanlarının iş stresinin sosyal sanal kaytarma üzerinde pozitif etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Bu
sonuçlara ek olarak bilinçli farkındalığın iş stresi ve sosyal sanal kaytarma arasındaki ilişkide
moderatör etkisinin olduğu saptanmıştır. Diğer bir deyişle yüksek bilinçli farkındalıktan ziyade
düşük bilinçli farkındalık söz konusu olduğunda iş stresinin sosyal sanal kaytarma üzerindeki etkisi
daha güçlüdür. Bu bulgular ışığında mevcut çalışma sosyal sanal kaytarma değişkenini stresle başa
çıkma yöntemi olarak inceleyerek değişkene yeni bir bakış açısı sağlamıştır. Sosyal sanal kaytarmanın
iş stresi ile baş edebilmek için nasıl bir çare olabileceğini anlamak için ise başa çıkma teorisi dikkate
alınmıştır. Böylece başa çıkma ve iş stresi literatürü birleştirilmiştir.