Akademik Veri Yönetim Sistemi
13. ULUSLARARASI MARMARA FEN BİLİMLERİ KONGRESİ, Kocaeli, Türkiye, 29 - 30 Kasım 2024, cilt.1, sa.2, ss.348-356, (Tam Metin Bildiri)
Azerbaycan, sahip olduğu zengin doğal kaynaklar ve stratejik coğrafi konumuyla su ürünleri sektöründe önemli bir potansiyele sahiptir. Özellikle mersin balığı üretimi, bu potansiyelin en dikkat çeken alanlarından biridir. Mersin balıkları, dünya çapında değerli bir ürün olan havyarın ana kaynağını oluşturması ve kaliteli protein kaynağı sağlaması nedeniyle ekonomik açıdan büyük bir öneme sahiptir. Hazar Denizi'ne kıyısı bulunan Azerbaycan, mersin balıkları için doğal bir yaşam alanı sunmakta, bu durum ülkenin mersin balığı yetiştiriciliği ve üretimi konusunda özel bir avantaja sahip olmasını sağlamaktadır. Azerbaycan’da mersin balığı avcılığı 20. yüzyılın başından itibaren dalgalanmalar göstererek dramatik bir şekilde azalmıştır. 1913’te 4500 ton olan avcılık miktarı, 1932’de 6200 tona ulaşarak zirve yapmış, ardından 1944’te 820 tona kadar düşmüştür. 1960’lı ve 1970’li yıllarda tekrar eğilimiyle birlikte 1977 yılında av miktarı 5500 tona kadar yükselmiş, ancak bu artış tekrar azalarak 1990’da 4100 tona kadar azalarak 2000’li yıllardan itibaren neredeyse durma noktasına gelmiş, 2010 yılında yalnızca 2 ton, 2020’de ise 1 tona kadar düşmüştür. Azebaycan’da mersin balığı üretiminin sürdürülebilir bir şekilde artırılması için altyapı yatırımlarının iyi planlanması, teknolojik gelişmelerin takip edilmesi ve çevresel etkilerin ciddi bir şekilde yönetilmesi gerekmektedir. Mersin balığı üretim potansiyelinin etkin bir şekilde değerlendirilmesi, Azerbaycan'ın bu alandaki yerel ve uluslararası alandaki rekabet gücünü artırabilir. Bu araştırmada, Azerbaycan'da mersin balığı avcılığı ve yetiştiriciliğinin mevcut durumu, üretim potansiyeli, sektördeki fırsatlar ve karşılaşılan zorluklar ele alınarak, sürdürülebilir üretim için izlenmesi gereken stratejiler değerlendirilmiştir.
Azerbaijan has significant potential in the aquaculture sector with its rich natural resources and strategic geographical location. Sturgeon production, in particular, is one of the most striking areas of this potential. Sturgeons are of great economic importance as they are the main source of caviar, a valuable product worldwide, and provide a source of high-quality protein. Azerbaijan, which is located on the coast of the Caspian Sea, offers a natural habitat for sturgeons, which gives the country a special advantage in sturgeon breeding and production. Sturgeon catching in Azerbaijan has fluctuated dramatically since the beginning of the 20th century. The amount of catch, which was 4,500 tons in 1913, peaked at 6,200 tons in 1932, and then dropped to 820 tons in 1944. In the 1960s and 1970s, with a recurring trend, the catch increased to 5500 tons in 1977, but this increase decreased again, decreasing to 4100 tons in 1990 and almost coming to a standstill from the 2000s onwards, falling to only 2 tons in 2010 and 1 ton in 2020. In order to increase sturgeon production in Azerbaijan in a sustainable manner, infrastructure investments should be well planned, technological developments should be followed and environmental impacts should be seriously managed. Effective utilization of sturgeon production potential can increase Azerbaijan's competitive power in this field both locally and internationally. In this study, the current status of sturgeon fishing and farming in Azerbaijan, production potential, opportunities and challenges in the sector were discussed and strategies to be followed for sustainable production were evaluated.