Akademik Veri Yönetim Sistemi
Din ve Kişilik, Nevzat Gencer,Mustafa Koç, Editör, Sonçağ Akademi, Ankara, ss.45-68, 2024
Latince “persona” kelimesinden gelen kişilik sözcüğünün asıl anlamı,
eski Roma ve Yunan tiyatrolarında oyuncuların yüzlerine taktığı maskeye verilen
isimdir. Oyun esnasında yüz maskesinin altından konuşmalar yapılmakta ya
da şarkılar söylenmekteydi (Armaner, 1980: 71). Bu nedenle kişinin diğer
insanlarca nasıl göründüğünü açıklayan bir kelime olarak kullanılagelmiştir.
İngilizcede “personality” olarak ifade edilen kişilik kavramı Türkçe’de ise;
“Bir kimseye özgü belirgin özellik, manevi ve ruhsal niteliklerinin bütünü,
şahsiyet” olarak ifade edilmekle beraber bireyin toplumsal hayatı içinde
edindiği alışkanlıkların ve davranışların bütünüdür (TDK, 2022).
Kişilik doğumdan itibaren her dönemi kapsayan, değişmez yönleri
olduğu gibi değişebileceğine de inanılan kompleks bir süreçtir. Farklı bir
tanımda ise, şahsın kendisinden kaynaklanan tutarlı davranış kalıpları ve kişilik
içi süreçler olarak tanımlanmaktadır. Kişilik içi süreç ise, nasıl davranacağımızı
ve hissedeceğimizi etkileyen, içimizde gelişen bütün duygusal, güdüsel ve
bilişsel süreçleri kapsar” (Burger, 2006: 23). Cüceloğlu’na (2013: 404) göre
kişilik; bireyin çevresiyle kurduğu bağın diğer kişilerden ayırt edici, tutarlı
ve yapılaşmış biçimidir. Gürses (2010: 19) ise kişiliği, bireysel davranış ve
tecrübe sahibi bir kişinin davranışlarını yönlendiren arka plandaki etkenler
olarak tanımlamıştır. Psikanalitik yaklaşıma göre ise kişilik insanların
davranış tarzlarındaki farklılıklarından bilinçaltı akılları sorumludur. Örneğin;
saldırganlık bilinçaltındaki ölüm içgüdüsünden kaynaklanmaktadır (Ekşi &
Katılmış, 2020: 4).
The original meaning of the word personality, which comes from the Latin word "persona", is the name given to the mask worn by the actors in ancient Roman and Greek theatres. During the play, speeches were made or songs were sung under the face mask (Armaner, 1980: 71). For this reason, it has been used as a word explaining how a person is seen by other people. The concept of personality, which is expressed as "personality" in English, is expressed as "the whole of the distinctive characteristics, spiritual and spiritual qualities of a person, personality" in Turkish and is the whole of the habits and behaviours acquired by the individual in his/her social life (TDK, 2022).
Personality is a complex process that covers every period from birth onwards and is believed to change as well as having unchangeable aspects. In another definition, it is defined as consistent behavioural patterns and intrapersonal processes originating from the individual himself/herself. Intrapersonal process, on the other hand, includes all emotional, motivational and cognitive processes that develop within us and affect how we behave and feel" (Burger, 2006: 23). According to Cüceloğlu (2013: 404), personality is the distinctive, consistent and structured form of the bond that an individual establishes with his/her environment. Gürses (2010: 19) defines personality as the background factors that direct the behaviour of a person with individual behaviour and experience. According to the psychoanalytic approach, personality is defined as
Their subconscious minds are responsible for their differences in behaviour. For example, aggression stems from the subconscious death instinct (Ekşi & Katılmış, 2020: 4).