Uluslararası Sanat ve Estetik Dergisi, no.9, pp.204-222, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Özet
Konar göçer Türkmen grupları, zaman içerisinde Orta Asya’dan Anadolu’ya göç
etmişlerdir. Yörük olarak adlandırılan bu topluluklar Anadolu’nun farklı bölgelerine
dağılarak yurt tutmuşlar ve bazıları yaşamlarını günümüze değin devam ettirmişlerdir.
Osmanlı devletinin politikası nedeniyle, konargöçer toplulukların birçoğu yaşama
alışkanlıklarını değiştirmişlerdir. Yörük kültürünün önemli bir hususu müziktir. Müzikte
kültürün bir parçasıdır. Dolayısıyla Yörüklere ait müzikler unutulmuş ya da unutulmaya
yüz tutmuş olmasına karşın hala geleneklerden süzülüp gelmesi söz konusudur. Araştırma
da Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yurt tutmuş Yörükler içerisinde Mersin yöresi
Bozdoğan Yörükleri tercih edilmiştir.
Bu araştırmanın amacı, Mersin yöresi Bozdoğan Yörüklerinin müzik kültürünü ortaya
koymaktır. Araştırmada nitel yöntem kullanılmış olup, veri toplamada literatür tarama
tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Bozdoğan Yörüklerinin sosyal
yaşamlarında; kadınların büyük roller üstlendiğini, düğünlerde, cenazelerde, çeşitli
eğlencelerde kendi kültürlerine özgü türküler, ağıtlar, ninniler söyleyerek bu kültürlerini
nesilden nesile aktardıkları görülmektedir. Toplu yaşasalar da çoğunlukla hayvancılık ile
uğraştıkları için bireysel müzik tarzını benimsedikleri sonucuna varılmıştır. Yaşam tarzları
nedeniyle kolay taşınabilen enstrümanlar tercih ettiklerini, müziklerinde coğrafi
konumlarından etkilendikleri görülmektedir. Konar göçer yaşam tarzları nedeniyle
türkülerinde genellikle ayrılık ve hasret konu edildiği gözlenmektedir. Günümüze
bakıldığında kendi kimliklerini hala korumaya çalıştıkları ve kültürlerini yaşatmaya
çalıştıkları görülmektedir.
Anahtar kelimeler: Bozdoğan, Yörük, Kültür, Müzik Kültürü.