Üsküp Kurşunlu Han Koruma ve Yeni İşlev Önerisi


Fejzulai A., Canıtez T.

Mimarlık ve Yaşam, cilt.8, sa.4, ss.1-20, 2023 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 4
  • Basım Tarihi: 2023
  • Doi Numarası: 10.26835/my.1308855
  • Dergi Adı: Mimarlık ve Yaşam
  • Sayfa Sayıları: ss.1-20
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Han ve kervansaraylar, kervanların ve tüccarların gerek konaklama gerekse ticari amaçlı kullandıkları yapılardır. Osmanlı döneminde ticaretin ve ekonominin gelişmesiyle birlikte önemli yol güzergâhları üzerinde ve şehir merkezlerinde çok sayıda han ve kervansaray inşa edilmiştir. Bu önemli yol güzergâhlarının geçtiği Balkan coğrafyasında da Osmanlılar tarafından çok sayıda han ve kervansaray inşa edilmiştir. Ancak yüzyıllar içinde bölgede yaşanan savaşlar, isyanlar, doğal afetler ve hatta politik nedenlerle birçok anıtsal yapı gibi han ve kervansaraylar da zarar görerek ya yok olmuş ya da yok olma tehlikesi altında kalmıştır. Bu çalışmada 16. yüzyıl Osmanlı dönemi hanlarından Üsküp’te bulunan Kurşunlu Han ele alınmıştır. Han 1963 yılı depreminden sonra restorasyon geçirmiş, fakat günümüze gelinceye kadar ki süreç içerisinde bilinçli ve kapsamlı bir koruma çalışması gerçekleşmemiştir. Bu amaçla çalışma kapsamında yapının mevcut durumu ve sorunları tespit edilmiş, tarihsel süreç içerisinde geçirdiği işlevsel ve yapısal değişiklikler araştırılmıştır. Yapının özgün mimari özellikleri ve mekânsal bütünlüğü göz önüne alınarak yeni işlev önerisi getirilmesi amaçlanmıştır.