INTERNATIONAL SCIENTIFIC RESEARCH AND INNOVATION CONGRESS, Ankara, Türkiye, 5 - 06 Haziran 2024, ss.729-734, (Tam Metin Bildiri)
Bal yemişi (Lonicera caerulea L.) bitkisi
Caprifoliaceae (hanımeligiller) familyasına ait olup, 2 m'ye kadar büyüyen, çok
yıllık, yaprak döken bir çalıdır. Mavi ve mor renkli meyveleri olan türleri
yenilebilir olup, farklı iklim koşullarına uyum sağlayabilen üzümsü bir
meyvedir. Yetiştiriciliğinin sınırlı olması nedeniyle de minör meyveler
grubunda yer almaktadır. Bu meyve literartürde “Haskap”, “Mavi Yemişli
Hanımeli” ve “Tatlı Yemişli Hanımeli” gibi farklı isimlerle de anılmaktadır. Son yıllarda organik tarımında gelişmesi ile
yetiştiriciliği artan bal yemişi meyveleri güzel tadı ve yüksek askorbik asit
içeriği sebebiyle popüler hale gelmiştir. Bal yemişi meyvesi ahududu, frenk
üzümü ve yaban mersini karışımı lezzetinde, kendine özgü bir tada sahip üzümsü
meyveler grubuna ait bir türdür. Bal yemişi meyvelerinin, acı, ekşi ve tatlı
gibi değişen farklı çeşitleri bulunmaktadır. Doğal antioksidan ve
renklendirici olarak da meyve suyu, şekerleme, reçel vb. gibi ürünlerde
kullanılabilmektedir. Bal yemişi meyvesinin
günümüzde en çok yetiştirilen çeşitleri; Rusya, Japonya, Kanada ve Polonya
orjinli olanlardır. En popüler ve kolay
yetiştirilen çeşitleri arasında Tundra, Borealis, İndigo Gem, Blue Lightning ve
Kamchatka bulunmaktadır. Bu bitkinin meyveleri içeriğindeki
fitokimyasallarla (antosiyaninler, polifenolikler ve askorbik asit) sağlıklı
bir gıda kaynağı olmaktadır. Bal yemişi meyveleri,
polifenol açısından zengin bir kaynak olduklarından, günümüzde popüler hale
gelmeye başlamıştır. Meyvenin içeriğinde bulunan polifenoller, antioksidan
özellikleri sayesinde vücudu serbest radikallerden koruyarak, bağışıklık
sistemini güçlendirmektedirler. Bu çalışmada kullanım alanları kısıtlı, az
bilinen minör meyvelerden bal yemişinin gıda çalışmalarında kullanımı ve
kullanıldığı gıdaların kalite ve besleyici özelliklerine etkisi derlenmiştir.
Belonging to the
Caprifoliaceae (honeysuckle) family, Honeyberry (Lonicera caerulea L.) plant,
is a perennial, deciduous shrub that grows up to 2 m. Its varieties with blue
and purple fruits are edible and it is a grape-like fruit that can adapt to
different climatic conditions. Because of its limited cultivation, it is
classified as a minor fruit. In the literature, this fruit is also referred to
by various names such as "Haskap," "Blue-berried
Honeysuckle," and "Sweet-berried Honeysuckle." Honeyberry fruits’
cultivation has increased with the development of organic agriculture in recent
years, and they have become popular due to their pleasant taste and high
ascorbic acid content. Honeyberry fruit is a member of the berry group with a
unique flavor, similar to a blend of raspberry, currant, and blueberry.
Honeyberry fruits come in various types, from bitter and sour to sweet. They
can also be used as natural antioxidants and colorants in products such as
fruit juice, confections, and jams. The most commonly grown varieties of
honeyberry fruit today are; the ones that originate from Russia, Japan, Canada,
and Poland. Among the most popular and easily cultivated varieties are Tundra,
Borealis, Indigo Gem, Blue Lightning, and Kamchatka. The fruits of this plant,
containing phytochemicals (anthocyanins, polyphenolics, and ascorbic acid), are
a healthy food source. Honeyberry fruits have become increasingly popular today
due to their rich polyphenol content. The polyphenols in these fruits have
antioxidant properties that help protect the body from free radicals, thereby
strengthening the immune system. This study compiles the use of honeyberry, a
lesser-known minor fruit with limited applications, in food research, as well
as its impact on the quality and nutritional properties of the foods in which
it is used.