Akademik Veri Yönetim Sistemi
VI. International Earthquake Symposium Kocaeli 2019 - IESKO-2019, Kocaeli, Türkiye, 25 - 27 Eylül 2019, ss.1-7
Osmanlı döneminde İstanbul'un ilk büyük ölçekli yapısı olan Fatih Camii, 17 Ağustos 1999 Kocaeli depreminde önemli yapısal elemanlarından hasar aldı. Yığma yapı davranışı ve taş yığma kemer - kubbe sisteminin göçme modları ışığında Fatih caminin geçmiş deprem hasarı envanterleri bugünkü hasarların anlaşılması için özetlenmiştir. Taş duvar büyük ölçekli yapıların sayısal analizler ile elastik doğrusal olmayan yapısal davranışları ve göçme mekanizmalarının tahmin edilmesi bugünün simülasyon teknikleriyle dahi zordur. Bu çalışmada tahribatsız test tekniği tercih edilerek yapı sağlığı durum tespiti çalışmasında elde edilen veriler kullanılmıştır. Tarihi yapı üzerinde bir dizi çevrel titreşimi ölçümü gerçekleştirilmiştir. Yapısal tepkiler yapıdaki yapısal hasarı tahmin etmek için kullanılmıştır. Bu çalışmada Fatih camii hasar tespiti sonuçları geçmiş çalışmalardan kısaca özetlenmiş ve tartışılmış olup, taş yığma yapı için restorasyon aşamasında çekilmiş detaylı özel fotoğraflar ile hasar tahminleri paylaşılacaktır. 17 Ağustos 1999 sonrası meydana gelen deprem sonrası hasar durumunu gösteren mevcut hasar pateni, Kocaeli depremi tepkilerinde önemli değişim göstergeleriyle kayıtlarda izlenmiştir. Gözlem istasyonuna yakın olan en önemli hasarlı elemanlar ana kemerlerden birinde ve köşe sütunlarından birindedir (istasyon 1 ve 3). Daha önceki çalışmalarda da benzer hasarların depremlerden sonra gözlendiği bildirilmiştir. Yakın zamanda restorasyonu tamamlanan yapıdan alınan fotoğraflar bu tür bir kemer-kubbe tipi yapının yapısal davranışını daha iyi anlamamıza yardımcı olmuştur. Çalışmada hasar fotoğrafları birbirini tamamlayan bir yaklaşım çerçevesinde teorik hasar bilgisiyle örtüştürülerek tartışılmıştır. Tarih kimliğimizi oluşturan en önemli tarihi yapılarımızdan biri olan İstanbul’un en önemli büyük ölçekli Osmanlı yapısı olan Fatih Camii, Marmara fay sisteminin üretebileceği bölgesel depremlerin tehdidi altındadır. Bu nedenle yapının deprem performansını alınacak hasarsız ölçümlerin ışığında mevcut durumunun zaman zaman değerlendirilmesi önemlidir.
Fatih mosque, which is the first largest scale structure of Istanbul during the Ottoman time, received structural damage during the 17 August 1999 Kocaeli earthquake. In the light of background information on behavior of the masonry structure and failure modes of the stone masonry arch-dome system, past earthquake damage inventories of the Fatih mosque are summarized as component base. Some failure modes for masonry large scale structures might not captured well from numerical modal analysis approach. Nondestructive tests are in this case preferred. A series of ambient vibration measurement was performed on the historical structure. Ambient responses are used to estimate the damage susceptible structural components. In this study, results of the Fatih mosque damage identification results are summarized and discussed briefly from past studies and damage survey will be shared with exceptional photographs for stone masonry structure. Current damage pattern reflecting post-earthquake damage condition after the 17 August 1999 Kocaeli earthquake is tracked with the important level of change in the responses. The most important fail members, which are close to the observation station are at the one of the main arches and the one of the corner columns (stations 1 and 3). They have reported as anomalies in the earlier studies and recently completed restoration records. Photographs have been discussed in an integrated framework to better understand the structural behavior of such an arch-dome type structure. Fatih mosque that is the most important historical Ottoman structure forming our history identity is under the influences of the regional earthquakes of the Marmara fault system. Therefore, it is important to evaluate the earthquake performance of the structure in present condition.