UTEK 2022, Samsun, Türkiye, 19 - 22 Mayıs 2022, ss.180-181
Giriş: Nesnel Yapılandırılmış Klinik Sınavlar (NYKS); her öğrencinin aynı görevi standart bir sürede gerçekleştirdiği, eğiticilerin öğrencileri standart değerlendirme rehberleriyle değerlendirdiği, birden çok klinik soru istasyonunun yer aldığı sınav organizasyonlarıdır. Amaç: Çalışmanın sonunda Pediatri stajında NKYS planlaması süreci ile uygulamaya ilişkin öğrenci ve eğitici görüşlerinin paylaşılması amaçlanmıştır. Yöntem: Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi 2021-2022 eğitim ve öğretim döneminde ölçme ve değerlendirmede çeşitlilik sağlamak adına Dönem 4 programında yer alan Pediatri stajında NYKS uygulanmasına karar verilmiştir. İlk aşamada NYKS çalışma ekibi kurularak anabilim dalında görevli olan eğiticilere Tıp Eğitimi Anabilim Dalı tarafından çevrimiçi ’NYKS hazırlık eğitimi’ düzenlenmiştir. Ulusal Çekirdek Eğitim Programı doğrultusunda hedeflenen temel hekimlik becerileri belirlenmiştir. Sınavın takvimi ve öğrenci sayıları belirlenerek organizasyonun gerçekleştirileceği mekânsal yeterlikler tespit edilmiştir. Öğrenci sayısının fazla olması sınavın istasyon sayısını ve uzunluğunu belirleyici temel faktördür. Sınav geçerliliğini sağlamak için ilk aşamada 5 temel klinik beceri için belirtke tablosu hazırlanmıştır. 5 istasyonunun 3 ayrı kanaldan aynı anda 15 istasyonda sürdürülmesi için gerekli maket ve malzeme ihtiyaçları belirlenmiştir. Senaryolar ve değerlendirme rehberleri dersi anlatan eğiticiler tarafından hazırlanmış, anabilim dalınca değerlendirilmiştir. Değerlendiricilerin standardizasyonunu sağlamak, istasyon sürelerinin yeterliliğini, değerlendirme rehberlerinin işlevselliğine ilişkin riskleri tespit amacıyla intörn doktorların katıldığı pilot bir NYKS gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sırasında her bir istasyon bağımsız bir eğitimci tarafından gözlenmiş, elde edilen verilere ve geri bildirimlere göre istasyonların sırası, sınavın süresi ve sınav sırasında görev alacak eğitimci sayısı değerlendirme rehberlerine nihai hali verilmiştir. Bu doğrultuda, öğrenci kılavuzu hazırlanarak duyurulmuştur. Staj boyunca sınavın yapılacağı Temel Hekimlik Uygulama ve Simülasyon Merkezinde (KOÜSİM) NYKS sırasında kullanılacak maket ve mekanik simülatörleri ile uygulama dersleri gerçekleştirilmiştir. NYKS sonrasında öğrencilerden ve eğitimcilerden sınava ilişkin geri bildirim alınmıştır. Bulgular: 2021-2022 eğitim döneminde bugüne kadar iki NYKS tamamlanmıştır. İstasyon süreleri 5 dakika olarak belirlenmiştir. Her istasyon zamanında tamamlanmıştır. 164 öğrencinin katıldığı sınav uygulamalarında 22 öğretim üyesi, 9 uzman 5 kıdemli asistan ve yardımcı personel olmak üzere 37 kişi görev almıştır. İstasyonlar; yenidoğan resüsitasyonu, kan basıncı ölçme ve değerlendirme, solunum sistemi muayenesi, kardiyolojik muayene ve çocuk resüsitasyon(KPR) olarak seçilerek fizik muayene, işlemsel psikomotor beceriler, bilgi alma, değerlendirme ve tanı koyma becerileri değerlendirilmiştir. Geri bildirimlerin analizinde ‘kesinlikle katılıyorum’ ifadesi ‘katılıyorum’ ifadesiyle birleştirilerek açıklanmıştır. Genel memnuniyet yüksektir. 108 öğrencinin geri bildirimlerine göre %96.2’si NYKS ile daha adil bir değerlendirme yapıldığını, %92,5’i verdikleri cevapların, diğer öğrencilerle aynı puanlama yöntemi ile değerlendiriliyor olmasının kendilerini rahatlattığını belirtmiştir. Öğrencilerin %79,6’sı istasyon sürelerini yeterli, %90’ı yönergeleri anlaşılır bulmuştur. Öğrencilerin %95’i istasyon sayısının yeterli, %88’i NYKS’ın öğretici olduğunu düşünmektedir. Yapılan sınava 10 üzerinden ortalama 8.3 puan verilmiş, nitel verilerde diğer stajlarda uygulanması konusunda istekler belirtilmiştir. Öğrencilerin NYKS ortalamaları 91 puan olarak bulunmuştur. Sınav istasyonlarının puanları incelendiğinde yenidoğan resüsitasyonu puan ortalaması 94.4, kan basıncı 94, solunum muayenesi 90.6, kardiyolojik muayene 90,6 ve çocuk KPR 90.1’dir. Eğiticiler öğrencilerin daha adil ve kapsamlı değerlendirildiğini, NYKS’ın klinik becerilerin değerlendirmesinde uygun bir yöntem olduğunu düşünmektedir. Sonuç: NYKS, her ne kadar Mini-CEX, DOPS gibi işe dayalı ölçme ve değerlendirme yerine kullanılacak bir yöntem olmasa da hedeflenen mesleksel becerilerin kazanılıp kazanılmadığının gözlemlenebildiği, öğrencilerin klasik sözlü sınavlara göre daha objektif ve kapsamlı değerlendirilebildiği, detaylı ön çalışma ve planlama gerektiren bir ölçme ve değerlendirme organizasyondur.
Anahtar Kelimeler tıp eğitimi, nesnel yapılandırılmış klinik sınav, yapılandırılmış objektif klinik sınav, OSCE