Akademik Veri Yönetim Sistemi
8.Uluslararası 19.Ulusal Hemşirelik Kongresi, Ankara, Türkiye, 26 - 28 Eylül 2024, ss.427-429
Giriş ve Amaç: Yüksek riskli gebelikler, gebe ve fetüs için olumsuz sonuçlar oluşturan çeşitli durumları içermektedir. Bu nedenle algılanan stresin yönetimi ve psikososyal sağlığın korunması için psikolojik sağlamlık önemlidir. Bu çalışmanın amacı, yüksek riskli gebelerde algılanan stres ve psikolojik sağlamlığın prenatal bağlanma ile ilişkisinin incelenmesidir.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel araştırma deseni kullanılan bu araştırmanın örneklemini 143 yüksek riskli gebe oluşturdu. Veriler “Connor-Davidson Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (CDPSÖ)”, “Gebelik Stresi Değerlendirme Ölçeği (GSDÖ)” ve “Prenatal Bağlanma Envanteri (PBE)” kullanılarak toplandı. Stres, psikolojik sağlamlık ve prenatal bağlanma arasındaki ilişkiyi araştırmak için Pearson korelasyon analizi uygulandı.
Bulgular: Gebelerin yaş ortalaması 29.32±5.75 ve gebelik haftası ortalaması 32.05±4.79 idi. Katılımcıların bazı sosyodemografik değişkenler ile ölçekler arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptandı (p<0.05). Katılımcıların ölçek toplam puan ortalamaları incelendiğinde PBE ile CDPSÖ (r= -0.310; p=0.000) ve alt boyutları (p<0.05) ile arasında pozitif yönde (psikolojik sağlamlık arttıkça prenatal bağlanmada artış) olduğu saptandı. PBE ile GSDÖ (r= -0.312; p=0.000) ve alt boyutları (p<0.05) arasında ise negatif yönde (gebelik stresi arttıkça prenatal bağlanmada azalma) anlamlı bir ilişki olduğu saptandı. Ayrıca CDPSÖ ve GSDÖ ölçek toplan puan ortalamaları incelendiğinde negatif yönde (psikolojik sağlamlık arttıkça gebelik stresinde azalma) anlamlı bir ilişki olduğu saptandı (r= -0.376; p=0.000).
Sonuç: Sonuç olarak stres ve psikolojik sağlamlığın, anne adaylarının prenatal dönemde bağlanma düzeylerini etkileyen iki önemli faktör olduğu saptandı. Özellikle yüksek riskli gebelik geçiren anne adayının gerekli müdahale programları ve destek sistemleri aracılığı ile psikolojik sağlamlığının arttırılarak gebelik stresinin azaltılması hem prenatal hem de postnatal dönemde anne- bebek bağlanmasını olumlu yönde etkileyeceğini düşünmekteyiz. Prenatal dönemde gerçekleştirilen hemşirelik bakımının planlanması ve değerlendirilmesinde, yüksek riskli gebelerin mevcut psikolojik sağlamlık düzeylerini tespit etmek, bu düzeyin gelişiminde rol oynayabilecek dinamiklerin daha derinden keşfedilmesine olanak tanımak ve gereksinim duyulan ölçüde desteklenmesine aracı olabilmek için multidisipliner bir yaklaşıma ihtiyaç olduğu göz önüne alınmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Stres, Psikolojik Sağlamlık, Prenatal Bağlanma, Hemşirelik Bakımı