Akademik Veri Yönetim Sistemi
Spor Bilimleri Alanında Güncel Araştırmalar, Yavuz ÖNTÜRK, Editör, platanus publishing, İzmir, ss.17-46, 2020
Anayasamıza göre Spor kavramına ilişkin temel betimlemeler Anayasamızın Sosyal ve Ekonomik Haklar ve Ödevler başlıklı üçüncü bölümü 59. maddesinde “Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder. Devlet başarılı sporcuyu korur” şeklinde ifade edilmektedir. Buna göre, öncelikle düzenlemenin “sosyal haklar” başlığı altında yer aldığı görülmektedir. Düzenlemenin esasına bakıldığında ise, sporun beden sağlığı için gereken bir şart olarak görüldüğünü ve devlete pozitif yükümlülükler yüklemekte olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda, anayasanın spor kavramını doğrudan olmasa da “beden sağlığı üzerinden bir sosyal hak” olarak düzenlediği ileri sürülebilir. Nitekim birçok uluslararası insan hakları belgelerinde, sağlık hakkı bir sosyal hak olarak tanınmıştır. O halde spor kavramının niteliği itibariyle sağlık hakkının ayrılmaz bir parçası olarak değerlendirilmesi halinde, spor yapmanın her insanın hakkı olduğunu da kabul etmek gerekir.
Bu çalışmada, öncelikle sosyal hak kavramına ilişkin felsefi bir değerlendirme yapılarak spor kavramı, hak kavramı ve spor yapma hakkı kavramlarının tanımları yapılmıştır. Daha sonra ise, devletin pozitif yükümlülükleri ve sosyal devlet üzerinden spor yapmanın bir hak olabilme durumu ve hatta sosyal hak olarak Anayasa mahkemesi ve/veya AİHM nezdinde talep/dava edilebilirliği üzerinde bir değerlendirme yapılarak sonuç ve öneriler verilmeye çalışılacaktır.
The concept of sports in our Constitution, in the article 59 of the third part of our Constitution titled Social and Economic Rights and Duties, states: “The state takes measures to improve the physical and mental health of Turkish citizens of all ages and encourages the spread of sports to the masses. The state protects successful athletes ”. Accordingly, it is seen that the regulation is primarily under the title of "social rights". Looking at the basis of the regulation, it is understood that sports is seen as a necessary condition for physical health and imposes positive obligations on the state. In this context, it can be argued that the constitution regulates the concept of sports as "a social right over physical health". As a matter of fact, the right to health has been recognized as a social right in many international human rights documents. Therefore, if the concept of sports is considered an integral part of the right to health, it should be accepted that every person has the right to exercise.
In this study, firstly, by making a philosophical evaluation of the concept of social rights, the concept of sports, the concept of right and the right to exercise, literature reviews have been made. Then, an evaluation will be made on the positive obligations of the state and the possibility of exercising through the social state as a right, and even the claim / suitability before the Constitutional Court and / or ECHR as a social right, and results and suggestions will be given.