Bu araştırmanın amacı bir ölçme değerlendirme tekniği olan Kelime İlişkilendirme Testi (KİT) ve Çizme-Yazma tekniği aracılığıyla ilköğretim matematik öğretmen adaylarının akıl yürütmeye yönelik bilişsel yapılarının nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel desen kullanılarak incelenmesidir. Marmara bölgesinde bulunan bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 56 öğretmen adayına KİT ve Yazma-Çizme Tekniği uygulanmıştır. KİT sonucu elde edilen verilerden frekans tablosu oluşturulmuştur. Frekans tablosundaki verilere dayanarak ilköğretim matematik öğretmen adaylarının “akıl yürütme” kavramı hakkındaki bilişsel yapılarını ortaya koyan kavram ağları, kesme noktası tekniği ile çizilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmen adayları “Akıl yürütme” kavramı ile 73 farklı kelimeyi ilişkilendirmişler ve bu kelimeleri toplamda 542 kez tekrar etmişlerdir. Araştırmada, katılımcıların geneli tarafından akıl yürütme kavramı ile en çok ilişkilendirilen kelimeler; düşünme (f=40), mantık (f=37), problem (f=28), strateji (f=27) kelimeleri olmuştur. İlişkilendirilen kelimelerin analizi sonucunda kelimeler beceri, soyut kavram, eylem, problem, matematiksel kavram, strateji ve oyun olmak üzere toplam 7 kategori altında toplanmıştır. Çizme-yazma tekniği sonucunda toplanan veriler ise beş farklı kategoriye ayrılarak incelenmiştir. Bu teknik sonucunda öğretmen adaylarının “akıl yürütme” kavramını yaratıcı bir şekilde farklı yollarla ifade edebildikleri görülmüştür. Bu kategorilerin kelime kategorileriyle benzerlik gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca kategoriler kendi içinde de benzerlik göstermektedir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının çoğunluğunun akıl yürütme kavramıyla ilgili olumlu görüşlere sahip olduğu fakat az da olsa olumsuz görüşlerin var olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmanın matematik dersine yönelik farklı becerilerin ölçülmesi ve farklı katılımcılarla yapılması önerilebilir.
The aim of this research is to examine the cognitive structures of primary school mathematics teacher candidates regarding reasoning through the Word Association Test (WAT), which is a measurement and evaluation technique, and the Drawing-Writing technique, using a basic qualitative pattern, one of the qualitative research methods. WAT and Writing-Drawing Techniques were applied to 56 teacher candidates studying at a state university in the Marmara region. A frequency table was created from the data obtained as a result of WAT. Based on the data in the frequency table, concept networks that reveal the cognitive structures of primary school mathematics teacher candidates about the concept of "reasoning" were drawn with the breakpoint technique. The teacher candidates who participated in the research associated 73 different words with the concept of "reasoning" and repeated these words 542 times in total. In the research, the words most associated with the concept of reasoning by the majority of participants are; The words were thinking (f=40), logic (f=37), problem (f=28), strategy (f=27). As a result of the analysis of the associated words, the words are skill (28.4%), abstract concept (29.8%), action (8.4%), problem (13.2%), mathematical concept (3.8%), strategy (% 9.9) and games (6%). The data collected as a result of the Writing-Drawing technique was examined by dividing into five different categories. As a result of this technique, it was seen that teacher candidates were able to express the concept of "reasoning" creatively in different ways. It has been determined that these categories are similar to word categories. Additionally, the categories are similar within themselves. As a result of the research, it was determined that the majority of teacher candidates had positive views about the concept of reasoning, but there were a few negative views. It may be suggested that this research should be conducted to measure different skills in mathematics lessons and with different participants.
