Akademik Veri Yönetim Sistemi
20TH INTERNATIONAL CONGRESS OF RESEARCH IN EDUCATION, Bartın, Türkiye, 27 - 29 Kasım 2025, sa.68626, ss.95, (Özet Bildiri)
Günümüzde yapay zekâ teknolojileri, eğitim alanında her geçen gün fazla önem kazanmaktadır. Özellikle fen bilimleri gibi araştırma, gözlem ve akıl yürütmeye dayalı derslerde yapay zekânın öğretim süreçlerine entegrasyonu, öğrencilerin öğrenme deneyimlerine yenilikçi bir boyut kazandırmaktadır. Bu durum, öğrencilerin yapay zekâya yönelik farkındalık ve eğilimlerinin incelenmesini önemli hâle getirmektedir. Bu çalışmada, ortaokul düzeyinde öğrenim gören öğrencilerin yapay zekâ farkındalık ve eğilimlerinin; yapay zekâyı fen ödevlerinde ve fen ders süreçlerinde kullanma durumları, yapay zekâya ilişkin genel bilgi düzeyleri, fen ve teknoloji alanında meslek edinme eğilimleri ile fen bilimleri ders not ortalamaları gibi değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Belirlenen amaç doğrultusunda, Erzurum ve Kocaeli illerinin merkez ilçelerinde öğrenim gören toplam 123 öğrenci araştırmaya gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar, seçkisiz örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Betimsel araştırma modeli kapsamında yürütülen bu çalışma, tarama yöntemi temelinde tasarlanmıştır. Veri toplama aracı olarak, Yaman, Kahraman ve Zengin (2025) tarafından geliştirilen “Ortaokul Öğrencileri İçin Yapay Zekâ Farkındalık ve Kullanım Eğilimleri Ölçeği” ile araştırmacı tarafından hazırlanan öğrenci bilgi anketi kullanılmıştır. Verilerin analizinde, öğrencilerin yapay zekâ farkındalık ve eğilimlerinin belirtilen değişkenler açısından anlamlı bir farklılık gösterip göstermediğini belirlemek amacıyla tek yönlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmıştır. Analiz sonuçları, yapay zekânın fen bilimleri dersinde kullanılma durumu ile fen bilimleri dersi not ortalaması değişkenlerinin, öğrencilerin ortalama yapay zekâ farkındalık ve eğilim düzeyleri üzerinde anlamlı bir fark yarattığını (p.05). Elde edilen bulgulara göre, fen bilimleri derslerinde yapay zekânın kısmen ya da düzenli biçimde kullanıldığı sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin, yapay zekâ farkındalık ve eğilim düzeylerinin kullanılmayan sınıflara göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, fen bilimleri ders not ortalaması yüksek olan öğrencilerin, orta düzeyde başarıya sahip öğrencilere kıyasla daha yüksek yapay zekâ farkındalık ve eğilim düzeyine sahip oldukları saptanmıştır.