Kadınların “zayıf, kırılgan ve duygusal”, erkeklerin ise “güçlü, dayanıklı ve ras- yonel” olarak tanımlandığı toplumsal cinsiyet kabulleri, emek piyasasında ka- dınların ikincil konumunu beslemektedir. Bu kabuller, kadınların işgücüne ve istihdama katılımını olumsuz yönde etkileyerek toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin yeniden üretilmesine katkıda bulunmaktadır. Mühendislik alanı, özellikle maki- ne, bilgisayar ve inşaat gibi teknik dallar, bu söylemlerin en görünür olduğu mes- lek grupları arasındadır. Genç kadınlar, üniversitelerin mühendislik bölümlerine erkeklerle eşit başarıyla girmelerine ve kimi zaman daha yüksek notlarla mezun olmalarına rağmen, iş yaşamında bu başarılarının karşılığını görememektedir. Kadın mühendisler ya masa başı ve düşük statülü görevleri kabul etmekte ya meslek dışına yönelmekte ya da tamamen ev içine çekilerek geleneksel toplum- sal cinsiyet rollerini benimsemektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de giderek otoriterleşen rejime paralel olarak yükselen ve toplumsal cinsiyet eşitliğini yok sayan siyasi söylem örüntülerini değerlendirmek ve bunların emek piyasası, ka- dın istihdamı ve mühendislik alanlarındaki ayrımcı yansımalarına dikkat çek- mektir. Bu bağlamda, çeşitli sosyal ilişkiler, etkileşimler ve metinlerle iletilen ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin yeniden üretimine katkıda bulunan cinsiyetçi mesajları açığa çıkarmak için eleştirel söylem analizi yöntemine başvurulmak- tadır.
There is a mutually reinforcing relationship between gendered assumptions, such as women being fragile and emotional and men being rational and strong, and the subordinate position of women in the labor market. These discourses limit women’s labor force participation in engineering, especially in highly te- chnical fields like mechanical and computer engineering. Even though many women enter and graduate from engineering programs with high success, their labor market outcomes often fail to reflect this performance. Women engineers tend to be pushed into low-status desk roles, exit the profession altogether, or leave the labor market and return to traditional domestic roles. This study aims, first, to evaluate the political discourses that ignore gender equality in parallel with the increasingly authoritarian regime in Turkey. Second, it draws atten- tion to the discriminatory reflections of these discourses in the labor market, women’s employment and engineering fields. The study uses critical discourse analysis to reveal sexist messages conveyed through various social relations, interactions and texts that contribute to the reproduction of gender inequality.
