Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Journal of Management and Administration, cilt.7, sa.14, ss.195-213, 2023 (Hakemli Dergi)
Uluslararası taşımacılık birçok farklı modelle gerçekleştirilmektedir. Bu modeller arasında en büyük paya sahip olan taşımacılık türü deniz yolu taşımacılığıdır. Deniz yolu taşımacılığında farklı tiplerde gemiler bulunmaktadır. Bu gemi tipleri arasında tanker gemileri, yük taşıma alanlarını ve farklı yükleri alma kapasitelerini etkileyen çeşitli tonaj ve yapısal farklılıklara sahiptir. Kimyasal tanker tipi gemiler, denizcilik sektöründe sıklıkla tercih edilen bir tanker türüdür ve kullanımları ulusal ve uluslararası sularda hızla yaygınlaşmaktadır. Aktif olarak çalışan gemilerin belirli bir süre için kiralanması, denizcilik şirketleri ve armatörler tarafından yeni gemi inşası ve sahiplenme yerine tercih edilmektedir. Bu tercih artışı nedeniyle, kimyasal yük taşıması yapacak gemilerin tonajının önemli bir konu olduğu görülmüştür. Kimyasal tankerlerin zaman kiralama amacıyla seçiminde birçok farklı kriter ve yöntem kullanılmaktadır. Özellikle gemi seçim çalışmaları incelendiğinde, dedveyt tonajının (DWT) en yaygın kullanılan kriter olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle, bu çalışmada kimyasal tanker seçimi, özellikle tonajları temel alınarak zaman kiralama amacıyla en uygun gemi tonajının belirlenmesi hedeflenmiştir. Denizcilik sektöründe aktif görev yapan uzmanlar tarafından belirlenen beş önemli kriter üzerinden ELECTRE yöntemi kullanılarak, beş farklı tonaj aralığındaki kimyasal tanker tipi gemilerin zaman kiralama açısından en uygun tonajı belirlenmiştir. Analiz sonucunda, en uygun tonaj aralığının 1-10.000 DWT olduğu birinci sırada tercih edildiği tespit edilmiştir. İkinci tercih ise 15.001-20.000 DWT tonaj aralığında yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda, uzun süreli kiralama yapacak denizcilik firmalarına ve kiracılara referans tonaj aralıkları önerilmektedir.