Taşıt Kaynaklı İç Ortam PCB Kirliliğinin Değerlendirilmesi: Otopark Örneği


Creative Commons License

Gemici H. B., Arslanbaş D.

Tesisat Mühendisliği, cilt.30, sa.193, ss.37-42, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 30 Sayı: 193
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Tesisat Mühendisliği
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.37-42
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Otoparklar modernleşen dünyayla birlikte şehirlerin önemli bir parçası olmakta ve özellikle trafik kaynaklı içortam kirlilik göstergesi olarak önem kazanmaktadır. Bu otoparklarda otopark güvenliğinin sağlanması, otopark temizliği ve otopark ücretlerinin alınması gibi konularda görevli birçok çalışan içortam şartlarından etkilenmektedir. Poliklorlubifeniller (PCB), atık veya halen kullanılmakta olan malzemelerden doğaya salınmaktadır. Doğada kolay bozunmayan kalıcı özellikleriyle insan sağlığı üzerine çok ciddi etkileri bulunmaktadır. Bu çalışmada 3 katlı kapalı bir otoparktan alınan farklı boyutlardaki (<61 µm ve 61-243 µm) toz örneklerinde PCB kirletici seviyeleri belirlenmiştir. Her katından kompozit olarak alınan örnekler temizleme ve ön zenginleştirme işlemlerinden geçirilerek GC-MS cihazında analiz edilmiştir. Cihazın PCB izomerleri için kalibrasyonu 15 hedef PCB mix karışımı (Accusstandard), geri kazanım (recovery) ve surrogate stadandartları için hazırlanmış kalibrasyon çözelti karışımları ile yapılmıştır. 15 PCB izomerleri için toplam ortalama konsantrasyonlar 111,83 ng gr-1 olarak hesaplanmıştır. En yüksek katkıyı PCB 31-28’in (23,77 ng gr-1) sağladığı belirlenmiştir. Otoparklardan elde edilen PCB sonuçları literatürden elde edilen yol tozu sonuçlarına göre yüksek seviyelerdedir. Türkiye’de özellikle kamyonlarda kullanılan atık yağlardan elde edilen mazotların yüksek PCB içerdiği daha önce yapılan çalışmalarda ortaya konmuştur. Kapalı sistemlerde sıradan koşullar altında, kullanıcı veya çevre hiçbir şekilde PCB’ye maruz kalınmazken PCB içeren ekipmanlara yönelik işlemler sonucunda ortaya çıkabilir. Bu çalışmada elde edilen PCB konsantrasyonları da bu kaynakla ilişkilendirilebilir.

With the modernizing world, parking lots are becoming an important part of cities and gaining importance especially as an indicator of traffic-induced indoor pollution. Many employees in these parking lots are affected by indoor conditions, such as ensuring parking security, parking lot cleaning and collecting parking fees. Polychlorinated biphenyls (PCB) are released into nature from waste or currently used materials. It has very serious effects on human health with its permanent properties that are not easily degraded in nature. In this study, PCB pollutant levels were determined in dust samples of different sizes (<61 µm and 61-243 µm) taken from a 3-storey parking garage. Samples taken from each layer as composite were subjected to cleaning and pre-enrichment processes and analyzed in the GC-MS device. Calibration of the device for PCB isomers was done with 15 target PCB mixtures, calibration solution mixtures prepared for recovery and surrogate standards. Total mean concentrations for the 15 PCB isomers were calculated as 111.83 ng gr-1. It was determined that PCB 31-28 (23.77 ng gr-1) provided the highest contribution. PCB results obtained from parking lots are at higher levels than road dust results obtained from the literature. It has been revealed in previous studies that diesel oils obtained from waste oils used in trucks, especially in Turkey, contain high PCBs. PCB concentrations detected in parking lots in this study can also be associated with this source.