Akademik Veri Yönetim Sistemi
4.International Disaster and Resilience Kongres, Eskişehir, Türkiye, 19 - 21 Ekim 2022
Kapalıçarşı beş yüzyılı aşan tarihi
ve kültür değeri, barındırdığı emtia ve ticari ürün değeriyle günümüzde halen
kullanılan İstanbul’un en önemli kültür mirasları içinde yer almaktadır. Tarihi
öneminin yanında İstanbul’un önemli ticaret merkezlerinden biri olarak da
hizmet vermektedir. Yaklaşık 45000m2’lik kapalı alan içerisinde
bulunan hanlar, bedestenler ve çok sayıda dükkanda yaklaşık 97 farklı türde
ürün ticaretinin yapıldığı Kapalıçarşı, yılın her döneminde turizm ve ticaret
amacıyla çok sayıda ziyaretçinin ilgisini çekmektedir. Kapalıçarşı’nın 1455
yılında başlanan yapımı, kademeli olarak tamamlanan bölümleri ile 1954 yılına
kadar devam etmiştir. Tarihi boyunca birçok tehlikeye maruz kalmış, çok sayıda
yangın ve İstanbul çevresinde meydana gelen depremlerden önemli ölçüde zarar
görmüş, ardından onarılmıştır. Tarihi çarşının konumu, anıtsal yapı değeri, bir
ticaret merkezi olması ve ziyaretçi yoğunluğu gibi nedenlerle bir afet
karşısında yaşanabilecek zararların azaltılması önem taşımaktadır. Bu çalışmada,
olası bir afet ve acil durum sırası ve sonrasında İstanbul Kapalıçarşı içinde yaşanabilecek
can kayıplarının önlenmesi, işyerlerinde oluşacak ekonomik zararın en aza indirilmesi,
insanların güvenli tahliyesini sağlayacak afet acil durum ve tahliye planı ile
bir deprem bilinci eğitim modülü oluşturulması hedeflenmiştir. Bu amaçla,
İstanbul Kapalıçarşı içerisindeki kapılar, sokaklar, dükkanlar ve insan
yoğunluklarına yönelik saha gözlem ve ölçümleri yapılmış, bunlara dayalı ilksel
sonuçlar elde edilmiştir. Kapalıçarşı’nın mevcut durumu, elde edilen ilksel
sonuçlar ile değerlendirilmiş çalışmanın amacına yönelik öneriler ortaya
konulmuştur.
The Grand Bazaar is one of the most important cultural heritages of Istanbul, which is still used today, with its historical and cultural value exceeding five centuries, and the value of commodities and commercial products it contains. Besides its historical importance, it also serves as one of the important trade centers of Istanbul. The Grand Bazaar, where approximately 97 different types of products are traded in inns, covered bazaars and many shops in a closed area of approximately 45000 square meters, attracts the attention of many visitors for tourism and trade throughout the year. The construction of the Grand Bazaar, which started in 1455, continued until 1954, with its sections gradually completed. It has been exposed to many dangers throughout its history, has been damaged significantly by many fires and earthquakes around Istanbul, and then it has been repaired. It is important to reduce the damages that may be experienced in the face of a disaster due to the location of the historical bazaar, its monumental value, its being a trade center and the density of visitors. In this study, it is aimed to prevent loss of life in Istanbul Grand Bazaar during and after a possible disaster and emergency, to minimize the economic damage to occur in workplaces, to create an earthquake awareness training module with a disaster emergency and evacuation plan that will ensure safe evacuation of people. For this purpose, field observations and measurements were made for the gates, streets, shops and human densities in the Istanbul Grand Bazaar, and primary results were obtained based on these. The current situation of the Grand Bazaar has been evaluated with the primary results obtained, and suggestions for the purpose of the study have been put forward.