İklim krizi 21. yüzyılın en önemli çevresel sorunu olmanın ötesinde, insan sağlığını doğrudan ya da dolaylı yollardan tehdit eden ve yıllar içinde derinleşen bir küresel tehdit haline gelmiştir. Halk sağlığı üzerindeki tehditlerin başında, can kayıplarına ve ciddi hastalıklara yol açan aşırı sıcaklar ve sıcak hava dalgaları gelirken, bu etkiler toplumsal eşitsizlikler üzerinden adaletsizce dağılmaktadır.İklim değişikliğinin etkilerinin sadece afetlerin sıklaşması ve yeni hastalıkların ortaya çıkmasıyla sınırlı kalmayacağı, aynı zamanda aşırı sıcaklık ve kuraklık dönemleri uzadıkça daha uzun süreli kesintilere yol açacağı öngörülmektedir.Ancak, iklim değişikliği ile onun sonucunda artacak sağlık bakım gereksinimleri ile başa çıkmak zorunda kalan sağlık hizmetleri arasındaki ilişkiye yeterince önem verilmemektedir. Dünya Sağlık Örgütü başta olmak üzere uluslararası kuruluşlar iklim krizinin küresel tehditleri karşısında, ülkelere iklime dirençli ve düşük karbonlu sağlık sistemleri oluşturma konusunda stratejik çerçeveler ve operasyonel rehberler sunarak yol göstermektedir. İklim krizinin sınıfsal ve bölgesel eşitsizlikler bağlamında halk sağlığı üzerindeki potansiyel etkileri göz önüne alındığında, Türkiye’nin var olan sağlık altyapısının iklime dirençli hale getirilmesi ve aşırı sıcaklara yönelik önleyici bir eylem planının oluşturulması yaşamsal önem taşımaktadır. Bu makale küresel rehberler (DSÖ) ve öncü ulusal deneyimler (Fransa örneği) ışığında, Türkiye’de iklime dirençli sağlık sistemlerinin geliştirilmesi ve aşırı sıcaklara ve sıcak hava dalgalarına yönelik kapsayıcı bir eylem planının oluşturulması için hangi somut adımların atılması gerektiği sorularına yanıt aramaktadır.
The climate crisis is not only the most important environmental problem of the 21st century, but has also become a global threat that threatens human health directly or indirectly and has deepened over the years. While extreme heat and heat waves, which cause loss of life and serious illnesses, are the leading threats to public health, these effects are distributed unfairly through social inequalities. It is predicted that the effects of climate change will not only be limited to the increase in the frequency of disasters and the emergence of new diseases, but will also lead to longer-term interruptions as extreme heat and drought periods extend. However, the relationship between climate change and health services that have to cope with the increased health care needs that will result from it is not given enough importance. International organizations, especially the World Health Organization, provide strategic frameworks and operational guides to countries in the face of the global threats of the climate crisis, providing them with strategic frameworks and operational guides to create climate-resilient and low-carbon health systems. Considering the potential effects of the climate crisis on public health in the context of class and regional inequalities, it is of vital importance to make Türkiye’s existing health infrastructure climate-resilient and to develop a preventive action plan for extreme heat. This article seeks to answer the questions of what concrete steps should be taken to develop climate-resilient health systems in Türkiye and to create a comprehensive action plan for extreme heat and heat waves, in light of global guidelines (WHO) and pioneering national experiences (the example of France).
