Akademik Veri Yönetim Sistemi
Her Yönüyle Deprem Sempozyumu, Edirne, Türkiye, 19 - 20 Ekim 2023, ss.11
17 Ağustos 1999 depreminde
derin alüvyon çökel alanlarda kuvvetli yer hareketinin etkisinden dolayı bina
hasarları daha çok gözlemlenmiştir. Pik yer ivmesinden kaynaklı zeminlerdeki
büyütme etkisi hesaplamak amacı ile bu çalışma kapsamında Türkiye’nin
Kuzeybatısındaki Marmara bölgesi için kuvvetli yer hareketi azalım ilişkisi
geliştirilmiştir. Azalım ilişkisi denklemleri Mw > 4.0 olan sığ depremlerin
çeşitli uzaklıklarda ölçülen yatay kuvvetli yer hareketi ivme değerlerini içermektedir.
Denklemler; kaya, zayıf kaya, sıkı zemin ve gevşek zemin türlerinden elde
edilen her ivme değerinin kukla değişken yaklaşımı kullanılarak uzaklık ile
azalımı esasına dayalı olarak türetilmiştir. Veri seti; 39-42.5° Kuzey ve 26-33°
Batı koordinatları arasında 1999-2022 yılları arasındaki 151 depreme ait 1662
pik yer ivmesi değerlerini kapsamaktadır. Farklı zemin yapısına sahip
istasyonlardaki azalım ilişkileri zemin büyütmelerini hesaplamak amacıyla
referans olarak kabul edilen “kaya” ortam için türetilen azalım ilişkisi
eğrisine oranlanmışlardır. Bu oranlara göre zayıf kaya ortam da büyütme 1.40,
sıkı zeminde 1.73 ve gevşek zeminde ise 2.23 olarak bulunmuştur. Bulunan bu
sonuçlar depreme maruz kalma derecesi yüksek olan yerlerde sismik tehlike analizi
çalışmaları ile yerleşime uygun alanların belirlenmesinde kullanılabilir.
The
cities most
heavily damaged by the strong ground motion of the 17 August 1999 Kocaeli
earthquake are situated on a deep sedimentary basin. In order to examine the
extent of soil amplifications and the effect of peak ground accelerations in
the soils, a new attenuation relationship equation for peak ground acceleration
(PGA) in the Marmara region of northwestern Turkey has been developed. The
equations are from the horizontal
strong ground motions caused by shallow crustal earthquakes with the magnitudes
of larger than Mw 4.0 and distance to the surface projection of the rupture
area. The equations were derived by dummy variable approach in order to
separate the effect of various soil classifications named rock, soft rock,
stiff soil and soft soil. A set of 1662 strong-motion records from 151
earthquakes in a period of 1999 and 2022 between the latitudes of 39-42.5°N and longitudes of 26-33°E. Comparison of ground motion predictions at
station of interest to a nearby rock site is considered a “reference” motion.
By comparing the attenuation relationships according to the reference point,
the soil amplifications are 1.40 for soft rock, 1.76 for stiff soil and 2.23
for soft soil. The result of the study should be used in seismic hazard
analysis in order to plan land use in the earthquake prone cities.