Akademik Veri Yönetim Sistemi
International Marmara Sciences Congress, Kocaeli, Türkiye, 1 - 03 Kasım 2019, cilt.1, ss.769-780
Modernleşme,
insan hayatını kolaylaştırmasının yanında, çevresel olarak doğayı ve
dolaylısıyla insanları da tehdit eden sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Bu
sorunların çözümü için yenilikçi yaklaşımlar ve politikalar geliştirilmekte ve
uygulanmaya çalışılmaktadır. Bu aşamada eko-inovasyon (ekolojik inovasyon)
kavramı hayata geçmektedir. Eko-inovasyon işletmelerin üretkenliğinin artması
ve rekabet edebilirlik açısından öne geçme konusunda kritik öneme sahiptir. Bu
nedenle eko-inovasyon sadece sosyal ve teknolojik yönleriyle değil, şirket
kültürü ve organizasyonel yönetim yapısındaki yenilikçiliğin de ön plana
çıkması gereken bir konudur. Eko-inovasyon, insanların ve/veya ürettiklerinin
çevre üzerindeki etkilerinizi azaltan teknoloji, ürün ve hizmetleri geliştirmek
suretiyle, üretim ve tüketim modellerinin değiştirilmesine yardımcı olmaktadır.
Geleneksel çevre koruma yöntemlerinin yeterli olmamasından dolayı işletmeler
veya kişiler çevresel etkileri azaltmayı ya da önlemeyi amaçlayacak şekilde
eldeki kaynakları optimum bir şekilde kullanmak zorunda kalmaktadırlar. Bunun
sonucunda uygulanan yenilikçi yaklaşımlarla da çevreye dost (eko-inovatif) hizmetlerin,
ürünlerin, tekniklerin ve süreçlerin ortaya çıkması kaçınılmaz olmaktadır.
Ekolojik açıdan inovatif olan işletmelerin çevresel, ekonomik ve sosyal
sürdürülebilirliğe olan pozitif katkıları pek çok çalışmada dile getirilmiştir.
Özellikle işletmelerin ekolojik olarak ortaya koyduğu yetenekler
(eko-yetenekler) sürdürülebilirliğe etki eden önemli faktörlerden birisidir.
Firmaların gerçekleştireceği tüm çevreci operasyonlar, ürün geliştirmeden
başlayarak yönetimine kadar giden çevresel uygulamaları içeren ürün yaşam
döngüsünü kapsamaktadır. Bir çok araştırmanın bulgularına göre firmaların
eko-organizasyon, eko-proses ve eko-ürün inovasyonu yapma yetenekleri
sürdürülebilirlik performanslarına dolaylı veya doğrudan etkisi bulunan
faktörler olarak belirlenmiştir. Ancak yapılan çalışmalarda eko-yetenekleri
oluşturan organizasyon, proses ve ürün üçlüsünün kendi içlerindeki döngüsü
üzerinde durulmamıştır. Bu çalışma ile eko-yetenekleri oluşturan faktörlerin
kendi içlerindeki etkileşimleri ve bunun sonucunda işletmenin sürdürülebilir
performansına olan etkileri oluşturulan yapısal eşitlik modellemesi ile
incelenmiştir. Oluşturulan modele göre eko-organizasyon eko-prosesi, eko-proses
de eko-ürün yeteneğini etkilemektedir. Sonuçta da eko-ürün yeteneğinin sürdürülebilir
performansa olan etkisine bakılmıştır. Bu noktada sürdürülebilir performansın
içerisinde yer alan alt başlıklardaki etkileşimler de gözlenmiştir.
Anahtar
Kelimeler: Eko-inovasyon, eko-yetenekler, sürdürülebilirlik
In addition to facilitating human life, modernization brings about
environmental problems that threaten nature and indirectly people. Innovative
approaches and policies are being developed and tried to solve these problems.
At this stage, the notion of eco-innovation has passed. Eco-innovation has a
crucial pre-requisite for increasing the productivity of businesses and
forefront in terms of competitiveness. For this reason, eco-innovation is not
only about social and technological aspects, but also about innovations in
corporate culture and organizational management. Eco-innovation helps change
production and consumption patterns by developing technology, products and
services that reduce the environmental impacts of people and / or people's
production. Because conventional methods of environmental protection are not
sufficient, enterprises or individuals have to optimally utilize available
resources in an attempt to reduce or prevent environmental impacts. As a
result, it is inevitable that environment-friendly (eco-innovative) services,
products, techniques and processes will emerge with the innovative approaches
applied. The positive contributions of ecologically innovative enterprises to
environmental, economic and social sustainability have been expressed in many
studies. The concept of sustainability can be referred to corporate
sustainability as the level of the enterprise level. Especially the ecological
skills of the enterprises (eco-capabilities) are one of the important factors
affecting the sustainability. All environmental operations that companies will
undertake include the product life cycle that includes environmental practices,
from product development to management. According to the findings of many
researchers, firms' ability to perform eco-organization, eco-process and
eco-product innovation has been identified as factors that have an indirect or
direct impact on their sustainability performance. However, in the work done,
the cycle of the organization, process and product trio forming eco-capabilities
has not been emphasized. This study examines the interactions of the factors
that make up eco-capabilities within themselves, and consequently the impact on
the sustainable performance of the enterprises by using structural equation
modeling. According to the created models, eco-organization affects eco-process
and eco-process affects eco-product capability. Finally, the effect of
eco-product competence on sustainable performance has been examined. At this
point, the interactions in the subheadings included in sustainable performance
have also been observed.