Ülkemizde Buğday (Triticum spp.) Üretiminde Ekonomik Olarak Zararlı Türlerin İncelenmesi ve Mücadele Yönetimi


Kara D., Özdemir I.

Bitki Korumada Modern Yaklaşımlar II. , Alper Polat, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.179-197, 2025

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2025
  • Yayınevi: İksad Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.179-197
  • Editörler: Alper Polat, Editör
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, Türkiye’de buğday üretiminde ekonomik kayıplara neden olan zararlı türlerin tanınması, biyolojisinin anlaşılması ve mücadele yöntemlerinin değerlendirilmesini amaçlamaktadır. Buğday hem insan beslenmesinde hem de sanayide temel bir tarım ürünüdür; ancak çeşitli zararlılar verim ve kalitede olumsuz etkiler oluşturabilmektedir.

Çalışmada başta Süne, Eurygaster spp.), Kımıl, Aelia spp., Ekin Kambur Böceği, Anisoplia spp., Hububat Hortumlu Böceği, Pachytychius hordei (Brullé), Ekin Sap Arıları, Cephus pygmeus (Linnaeus), Trachelus spp., Buğday Gal Nematodu, Anguina tritici (Steinbuch) Filipjev, tripsler, yaprak bitleri ve tarla fareleri olmak üzere birçok zararlı türü detaylı şekilde ele almıştır. Bu zararlıların morfolojik özelliklerini, yaşam döngülerini, bitkide oluşturdukları zarar şekilleri ve yayılış alanlarına incelemiştir.

Ayrıca; kültürel, biyolojik ve kimyasal mücadele yöntemleri değerlendirilerek sürdürülebilir entegre zararlı yönetimi için öneriler sunulmuştur. Ülkemizde bulunan doğal düşmanların korunmasının önemi vurgulanmış; gereksiz kimyasal kullanımının azaltılması gerektiğini belirtmiştir. Sonuç olarak, buğday tarımında verimliliğin arttırılması için zararlıların zamanında teşhis edilmesi ve uygun mücadele stratejilerinin uygulanması gerekmektedir. Bu çalışma, üreticilere ve araştırmacılara bu konuda rehberlik etmeyi amaçlamaktadır.

This study aims to identify the pest species that cause economic losses in wheat production in Turkey, understand their biology, and evaluate control methods. Wheat is a fundamental agricultural product both for human nutrition and industry; however, various pests can negatively affect yield and quality.

The study provides a detailed examination of many pest species, primarily Sunn pests (Eurygaster spp.), stink bugs (Aelia spp.), wheat cockchafers (Anisoplia spp.), grain weevil (Pachytychius hordei (Brullé)), wheat stem sawflies (Cephus pygmeus (Linnaeus), Trachelus spp.), wheat gall nematode (Anguina tritici (Steinbuch) Filipjev), thrips, aphids, and field mice. It investigates the morphological characteristics of these pests, their life cycles, the types of damage they cause to plants, and their distribution areas.

Additionally, cultural, biological, and chemical control methods are evaluated, and recommendations are provided for sustainable integrated pest management in the country The importance of protecting the natural enemies present in our country has been emphasized; it has been stated that unnecessary chemical use should be reduced. As a result, in order to increase productivity in wheat farming, pests need to be diagnosed in a timely manner and appropriate control strategies should be implemented. This study aims to provide guidance to producers and researchers on this matter.