Akademik Veri Yönetim Sistemi
Global Media Journal, cilt.5, sa.10, ss.71-86, 2015 (Hakemli Dergi)
Son yıllarda internet teknolojilerinin gelişimi ve yaygınlaşmasıyla, Türkiye’de çocuk ve
ergenler arasında internet kullanımının giderek arttığı gözlenmektedir. Ne var ki bu
gelişmeler, “internet nesli” ya da “dijital yerli” olarak adlandırılan günümüz çocukları
açısından yeni sorunları da beraberinde getirmektedir. İnternet kullanımının artmasıyla sosyal
medya, ergenler arasında sadece olumlu sosyal etkileşimin gerçekleştiği bir mecra olmakla
kalmayıp siber zorbalığın da yaşandığı bir mekân haline gelmektedir. Bu çalışmada ergenlerin
sosyal medya kullanımlarını ve siber zorbalık deneyimlerini araştırmak amacıyla başkent
Ankara’daki ortaokulların 7 ve 8. sınıflarında eğitim gören toplam 200 öğrenci ile
gerçekleştirilen anket çalışmasının bulguları paylaşılmaktadır. Çalışma, Türkiye’nin yedi ayrı
ilinde gerçekleştirilen (113K170 numaralı) TÜBİTAK projesinin bir parçasıdır. Çalışma
sonucunda öğrencilerin büyük bölümünün evinde internet bağlantılı bilgisayar bulunduğu,
çoğunun günde en az bir kez sosyal ağları ziyaret ettiği ve en çok kullandıkları sosyal ağın
Facebook olduğu görülmüştür. Öğrencilerin %9,5’i sadece siber mağdur, %7’si sadece siber
zorba ve %7,5’i siber Mağdur/Zorba olmak üzere, toplamda tüm örneklemin %24’ünün bir
şekilde siber zorbalık/mağduriyet durumuna dâhil olduğu belirlenmiştir. Siber zorbalığı
deneyimleme konusunda cinsiyetlere göre farklılıklar incelendiğinde ise erkeklerin kızlara
göre daha fazla siber saldırgan oldukları ve sosyal ağlarda nefret gruplarına üye olan erkek
öğrencilerin sayısının, kız öğrenci sayısından anlamlı ölçüde fazla olduğu görülmüştür.
Araştırma bulguları, ortaokullarda siber zorbalığı önleyici çalışmaların gerekliliğini ortaya
çıkarmaktadır.