Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tasavvur / Tekirdağ İlahiyat Dergisi, cilt.6, sa.2, ss.887-929, 2020 (Hakemli Dergi)
Bu
makalede İhlas Sûresi’nin faziletiyle ilgili olarak nakledilen Muâviye b.
Muâviye rivâyeti ele alınmıştır. Söz konusu rivâyette “İhlâs Sûresini sürekli
okuduğu için yüksek derecelere erişen ve cenazesine Cebrâil’le (a.s.) birlikte
70 bin meleğin saflar halinde katıldığı” Muâviye b. Muâviye’den
bahsedilmektedir. Muâviye’nin vefat haberini Tebük Gazvesi’nde bulunan Hz.
Peygamber’e (s.a.) bizzat Cibrîl gelerek bildirmiştir. Bu habere göre “Cibrîl
ayrıca Resûlullah’ın (s.a.) Muâviye’nin cenaze namazına katılması için dağları
tepeleri aralayarak yeryüzünü dürmüştür.” İhlâs Sûresi’nin faziletiyle ilgili
olağanüstü hallerden bahseden Muâviye b. Muâviye rivâyeti Enes b. Mâlik ve Ebû Ümâme’den
merfû, Hasan-ı Basrî ve Saîd b. Müseyyeb’den mürsel olmak üzere toplam dört
kişiden nakledilmiştir. Çalışmamızda, öncelikle isnaddaki râvilerin cerh-ta‘dil
durumları tespit edilmiştir. Haberin isnad analizi, rivâyetin ulaşılabilen
bütün tarikleri üzerinden yapılarak her bir tarik ayrı ayrı değerlendirmeye
tabi tutulmuştur. Metin analizi ise rivâyetlerdeki lafız ve muhteva
farklılıkları üzerinden yapılmıştır. Bu amaçla rivâyetlerin önce kendi içinde
daha sonra diğer hadislerle mukayesesi yapılmıştır. Rivâyetler arası
karşılaştırmalar yapılırken önce kendi içlerinde ortak bir kompozisyon
oluşturulmuş, daha sonra diğer rivâyetleri birbiriyle karşılaştırma yöntemine
başvurulmuştur. İsnad ve metin analizinin sonunda Muâviye b. Muâviye
rivâyetinin sıhhat değeri tespit edilmiştir.