I. International Mardin Scientific Research and Innovation Congress, Mardin, Türkiye, 23 - 25 Aralık 2024, ss.1, (Tam Metin Bildiri)
Zararlının doğru teşhisi mücadele stratejilerinin
belirlenmesinde en önemli adımdır. Bunun için tarımsal üretim yapılan alanlarda
hangi zararlıların bulunduğunun kesin olarak bilinmesi, bu zararlıların hızlı
ve kesin bir şekilde tanınabilmesi için gerekli bilgi, doküman ve metotların
oluşturulması önem arz etmektedir. Tarımsal üretimde karşımıza
çıkan zararlılardan biri de yaprakbitleridir. Üreme potansiyelleri iklime bağlı
olarak yüksek ve döl sayısı çok fazla olan yaprakbitleri Hemiptera takımının
Aphidoidea üst familyasına ait olup, konukçu bitkiye bağlı olarak yaşayan,
birçok türü meyvelerde zarar yapan bir böcek grubudur. Ülkemizde halk arasında
afit, püseron, zenk, şirin, kezbi, kevzi gibi adlarla bilinmektedir. Bitkilerin
vejetatif gelişmesi ve üretkenliği üzerine olumsuz etkileri nedeniyle
önemlidir. Özellikle tarımsal ürünlere vermiş oldukları primer ve sekonder
zarar dolayısıyla oluşturdukları ürün kaybı ekonomik olarak da önemli
olmaktadır. Sokup emerek bitkilere zarar veren bu grup bitkilerde gal ve ur
oluşturabilmekte, ballı madde salgılayarak fumajine sebep olabilmektedir.
Ayrıca bitki virus hastalıklarını taşıyan en önemli vektör gruplarından da
biridir. Yaprakbitleri son yıllarda konukçu çeşitliliğini artırmaları,
özellikle kimyasal mücadelede kullanılan pestisitlere karşı kısa sürede direnç
kazanmaları ve bitkilerin vejetatif gelişmesi ve verimliliği üzerine olumsuz
etkileri nedeniyle ayrıca önem kazanmışlardır.
2016 ve 2019 yılları arasında
yürütülen bu çalışma, Ankara’nın farklı bölgelerinden belirli aralıklarla meyve
bahçelerinden yaprakbiti örnekleri toplanarak yapılmış ve bu alanlarda zararlı
olan türler belirlenmiştir. Elma ve Armutta Ovatus crataegarius (Walker);
badem ve erikte Myzus lythri (Schrank); Kirazda ise Aphis gossypii
Glover ülkemizde var olan türlerdir ancak meyve bahçelerinde ilk defa tespit
edilmiştir. Kültür bitkilerinde zararlı olan yaprakbitlerinin konukçularının
tespit edilmesi muhtemel risk haritalarının hazırlanmasına altlık
oluşturacaktır. Aynı zamanda direnç çalışmalarında hassas popülasyonların
oluşturulmasında bu konukçulardan örneklerin alınması çalışmalarda kolaylıklar
sağlayacaktır.
Bu çalışma T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından TAGEM-BS-15/08-04/01-10 numaralı proje ile desteklenmiştir.
The accurate identification of pests is the
most crucial step in determining control strategies. For this purpose, it is
essential to know exactly which pests are present in agricultural production
areas and to establish the necessary information, documentation, and methods
for the rapid and accurate recognition of these pests. One of the pests
encountered in agricultural production is aphids. Their reproductive potential
is high and the number of offspring is quite large, as they belong to the
Aphidoidea superfamily of the Hemiptera order, living on host plants, with many
species causing damage to fruits. In our country, they are commonly known by
names such as afit, püseron, zenk, şirin, kezbi, and kevzi. They are
significant due to their negative effects on the vegetative growth and
productivity of plants. Particularly, the primary and secondary damage they
cause to agricultural products results in economic losses. This group of pests
damages plants by sucking sap, can form galls and tumors on plants, and can
cause sooty mold by excreting honeydew. Additionally, they are one of the most
important vector groups for plant virus diseases. In recent years, aphids have
gained further importance due to their increased host diversity, their rapid
development of resistance to pesticides used in chemical control, and their
negative effects on the vegetative growth and yield of plants.
This study, conducted between 2016 and
2019, involved collecting aphid samples from fruit orchards at regular
intervals in different regions of Ankara, identifying harmful species in these
areas. The species found in our country for the first time in fruit orchards
include Ovatus crataegarius (Walker) on
apple and pear; Myzus lythri (Schrank) on almond and plum; and Aphis
gossypii Glover on cherry. Identifying the hosts of harmful aphids in
cultivated plants will serve as a basis for preparing potential risk maps.
Additionally, collecting samples from these hosts will facilitate the
establishment of sensitive populations in resistance studies.
This study was supported by the General Directorate of Agricultural Research and Policies of the Ministry of Agriculture and Forestry of the Republic of Turkey under project number TAGEM-BS-15/08-04/01-10.