Meyve Bahçelerinde Yaprakbiti (Hemiptera: Aphididae) Türleri Üzerine Yeni Kayıtlar


Özdemir I., Özdem A.

I. International Mardin Scientific Research and Innovation Congress, Mardin, Türkiye, 23 - 25 Aralık 2024, ss.1, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Mardin
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Zararlının doğru teşhisi mücadele stratejilerinin belirlenmesinde en önemli adımdır. Bunun için tarımsal üretim yapılan alanlarda hangi zararlıların bulunduğunun kesin olarak bilinmesi, bu zararlıların hızlı ve kesin bir şekilde tanınabilmesi için gerekli bilgi, doküman ve metotların oluşturulması önem arz etmektedir. Tarımsal üretimde karşımıza çıkan zararlılardan biri de yaprakbitleridir. Üreme potansiyelleri iklime bağlı olarak yüksek ve döl sayısı çok fazla olan yaprakbitleri Hemiptera takımının Aphidoidea üst familyasına ait olup, konukçu bitkiye bağlı olarak yaşayan, birçok türü meyvelerde zarar yapan bir böcek grubudur. Ülkemizde halk arasında afit, püseron, zenk, şirin, kezbi, kevzi gibi adlarla bilinmektedir. Bitkilerin vejetatif gelişmesi ve üretkenliği üzerine olumsuz etkileri nedeniyle önemlidir. Özellikle tarımsal ürünlere vermiş oldukları primer ve sekonder zarar dolayısıyla oluşturdukları ürün kaybı ekonomik olarak da önemli olmaktadır. Sokup emerek bitkilere zarar veren bu grup bitkilerde gal ve ur oluşturabilmekte, ballı madde salgılayarak fumajine sebep olabilmektedir. Ayrıca bitki virus hastalıklarını taşıyan en önemli vektör gruplarından da biridir. Yaprakbitleri son yıllarda konukçu çeşitliliğini artırmaları, özellikle kimyasal mücadelede kullanılan pestisitlere karşı kısa sürede direnç kazanmaları ve bitkilerin vejetatif gelişmesi ve verimliliği üzerine olumsuz etkileri nedeniyle ayrıca önem kazanmışlardır.

2016 ve 2019 yılları arasında yürütülen bu çalışma, Ankara’nın farklı bölgelerinden belirli aralıklarla meyve bahçelerinden yaprakbiti örnekleri toplanarak yapılmış ve bu alanlarda zararlı olan türler belirlenmiştir. Elma ve Armutta Ovatus crataegarius (Walker); badem ve erikte Myzus lythri (Schrank); Kirazda ise Aphis gossypii Glover ülkemizde var olan türlerdir ancak meyve bahçelerinde ilk defa tespit edilmiştir. Kültür bitkilerinde zararlı olan yaprakbitlerinin konukçularının tespit edilmesi muhtemel risk haritalarının hazırlanmasına altlık oluşturacaktır. Aynı zamanda direnç çalışmalarında hassas popülasyonların oluşturulmasında bu konukçulardan örneklerin alınması çalışmalarda kolaylıklar sağlayacaktır.

Bu çalışma T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından TAGEM-BS-15/08-04/01-10 numaralı proje ile desteklenmiştir.

The accurate identification of pests is the most crucial step in determining control strategies. For this purpose, it is essential to know exactly which pests are present in agricultural production areas and to establish the necessary information, documentation, and methods for the rapid and accurate recognition of these pests. One of the pests encountered in agricultural production is aphids. Their reproductive potential is high and the number of offspring is quite large, as they belong to the Aphidoidea superfamily of the Hemiptera order, living on host plants, with many species causing damage to fruits. In our country, they are commonly known by names such as afit, püseron, zenk, şirin, kezbi, and kevzi. They are significant due to their negative effects on the vegetative growth and productivity of plants. Particularly, the primary and secondary damage they cause to agricultural products results in economic losses. This group of pests damages plants by sucking sap, can form galls and tumors on plants, and can cause sooty mold by excreting honeydew. Additionally, they are one of the most important vector groups for plant virus diseases. In recent years, aphids have gained further importance due to their increased host diversity, their rapid development of resistance to pesticides used in chemical control, and their negative effects on the vegetative growth and yield of plants.

This study, conducted between 2016 and 2019, involved collecting aphid samples from fruit orchards at regular intervals in different regions of Ankara, identifying harmful species in these areas. The species found in our country for the first time in fruit orchards include Ovatus crataegarius (Walker) on apple and pear; Myzus lythri (Schrank) on almond and plum; and Aphis gossypii Glover on cherry. Identifying the hosts of harmful aphids in cultivated plants will serve as a basis for preparing potential risk maps. Additionally, collecting samples from these hosts will facilitate the establishment of sensitive populations in resistance studies.

This study was supported by the General Directorate of Agricultural Research and Policies of the Ministry of Agriculture and Forestry of the Republic of Turkey under project number TAGEM-BS-15/08-04/01-10.