Teknolojinin Erken Çocukluk Gelişimi Üzerindeki Etkisi: Araştırma ve En İyi Uygulamaların Gözden Geçirilmesi


Demirtaş D.

International Eurasian Educational Research Congress, Kocaeli, Türkiye, 21 - 24 Mayıs 2024, ss.165-167

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kocaeli
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.165-167
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Problem Durumu

Günümüzde, hayatımızın her alanında teknoloji önemli ve kolaylaştırıcı bir rol oynar (Jovanovic & Rousseau, 2005). Çocukluktan yaşlılığa, her yaştan insan grubu teknolojiyi farklı şekillerde kullanmaktadır. (Ekici, 2016) Her ne kadar teknolojinin hayatımızı kolaylaştırdığı ve önemli bir etkisi olduğu kabul olsa da bu teknolojiyi doğru ve bilinçli kullanmak da önemlidir. (Shneiderman, 1999)

Günümüzde eğitim alanında teknolojinin kullanımı büyük bir öneme sahiptir. Okul öncesinden üniversiteye kadar her kademede teknoloji kullanılmaktadır. Bu durumda, doğru ve etkili bir şekilde teknolojiyi kullanmanın yollarını öğretmek önemli bir hâl almaktadır. Son yıllarda teknolojinin erken çocukluk eğitimine entegrasyonuna yönelik ilgi giderek artmaktadır. Erken çocukluk eğitiminde teknoloji kullanımı, genç öğrencilere çok sayıda fayda sağlayarak önemli beceriler geliştirmelerine ve gelecekteki yaşamlarına hazırlanmalarına olanak tanıyabilir (Espinosa et al., 2006).

Yaşamın her alanında olduğu üzere, eğitim alanındaki teknoloji kullanımı, bu alandaki akademik araştırmaları da arttırmaktadır. Uygulamalar arttıkça, bu uygulamaların değerlendirilmesi, iyileştirilmesi ve gelecek uygulamalar için önerilerde bulunulması daha önemli bir hale gelmiştir. (Rutherford, 2004) Bu noktada, mevcut literatürü incelemek ve çıkarımlarda bulunmak fayda sağlayacaktır. İçerik analizi, araştırmalardaki temaları, sonuçları ve fikirleri belirlemelerine olanak tanır  (Stemler, 2001). Özgün çalışmaların incelenmesi, hedeflenen alanda mevcut durumun belirlenmesi ve eksiklerin giderilmesi fırsatını doğurur (Kaya, Yazıcı, Deliveli, & Hoşgörür, 2015).

Tüm bu bilgiler ışığında, mevcut çalışmanın amacı, okul öncesi eğitim alanında yazılmış teknoloji konulu çalışmaların betimsel özelliklerini (yıl, üniversite, yüksek lisans/doktora ve yöntem) ve alana katkılarını farklı temalara göre analiz edilerek önerilerde bulunmaktır. Buna göre araştırma soruları aşağıda verildiği gibidir;

  • Okul öncesinde teknoloji konulu çalışmaların betimsel özellikleri (yıl, üniversite, yüksek lisans/doktora ve yöntem) nelerdir?
  • Okul öncesinde teknoloji konulu çalışmaların amaçları nelerdir?
  • Okul öncesinde teknoloji konulu çalışmaların bulguları nelerdir?
  • Araştırma Yöntemi

    Bu çalışma nitel araştırma yöntemlerinden içerik analizi ile tasarlanmıştır. İçerik analizi, yayımlanan içeriğin, sonuçlarının ve etkilerinin belirli temalara göre (Özden ve Durdu, 2016), geçerli çıkarımlar yapabilmek adına (Krippendorff, 2004), sistematik ve nesnel olarak (Neuendorf, 2002) incelenmesidir. Schereier (2012), içerik analizinde 8 temel adım önermiştir.

    • Araştırma problemini belirleme;
    • Örneklem seçimi,
    • Kodların belirlenmesi,
    • Verinin bölümlere ayrılması,
    • Kodların denenmesi,
    • Revizyon yapılması,
    • Esas kodlamanın yapılması,
    • Bulguların yorumlanmasıdır.

    Çalışma Grubu: Araştırmanın popülasyonunu, okul öncesi eğitim ve teknoloji konulu araştırmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise 2022-2024 yılları arasında yürütülmüş okul öncesi eğitim ve teknoloji konulu 15 araştırma oluşturmaktadır.

    Veri Analizi ve Bulgular

    Verilerin Analizi: Çalışma nitel bir araştırma olup, Web of Science aracılığıyla elde edilen çalışmalar analiz edilmiştir. Araştırmacı tarafından belirlenen kodlar, öncelikle tezlerde denenmiş, gerekli düzenlemeler yapıldıktan sonra kodlama şemasının son versiyonu elde edilmiştir. Araştırmacı kodlama şeması aracılığıyla verileri tablolaştırmış ve bulgular yorumlanarak raporlaştırılmıştır.

    Geçerlik Güvenirlik Önlemleri Çalışmada güvenirliğin sağlanması için, belirlenen kodlamalar okul öncesi eğitim alanında uzmanlara danışılmıştır. Geçerlik sağlanma amacıyla, içerik analizinin adımları literatüre göre takip edilmiştir.

    Beklenen/Geçici Sonuç

    Mevcut çalışmada, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında yayımlanmış okul öncesi eğitimde teknoloji kullanımı konulu, toplam 11 çalışma incelenmiştir. En çok 2020 yılında çalışma yapılırken (n=6), en az çalışma 2021 yılında yapılmıştır (n=1). Çalışmaların beşi nicel yöntemle, dördü karma yöntemle ve ikisi nicel yöntemle yürütülmüştür. Çalışmaların örneklemlerini sırasıyla, akademik araştırmalar, okul öncesi dönem çocukları, okul öncesi öğretmenleri, ebeveynler ve okul öncesi öğretmen adayları oluşturmaktadır. Bulgulara göre, incelenen çalışmalar;

    • Ekran tabanlı medya kullanımının farklı yönleri ve türleri, küçük çocukların bilişsel ve sosyo-duygusal gelişimini etkilediği,
    • Genel olarak, eğitimcilerin teknolojiyi iş/kişisel amaçlar için kullanırken kendilerine güvenirken, teknolojiyi çok küçük çocuklarla eğitim sürecine entegre ederken kendilerine daha az güvendikleri,
    • Açık havada öğrenme ve teknolojinin sınıfa entegre edilmesi, olumlu gelişimsel sonuçları ettiği ve küçük çocuklar için öğrenme deneyimlerini geliştirdiği,
    • Sınıflarda kullanılan videoların öğretim etkinliğini artırma potansiyelini daha fazla keşfetmek için stratejik bir araştırma gündemine ihtiyaç olduğu,
    • Çocukların bir yaşından önce teknolojiyle tanıştığı ve ailelerin bu durumun gelişimi pozitif ve negatif etkilediğine inandığı,
    • Dijital kaynakların bazı çocukların temel becerilerini etkileme konusunda umut vaat ettiği, ancak bu kaynaklara erişimin tek başına hedeflenen becerileri geliştirmek için yeterli olmadığı,
    • Çalışmaların çoğunun dokunmatik ekranlı mobil cihazların çocukların dil eğitimi için kullanılmasına odaklandığı,
    • Ebeveynlerin çocuklarının dijital kullanımını düzenlemeye yönelik yetersiz girişimleri olduğunu,
    • İpad lerin öğrenci katılımında pozitif etkisi olduğu,
    • Öğretmen eğitim programlarının teknolojiyi eğitim süreçlerine entegre etme konusunda güçlendirilmesi gerektiği,
    • Ve dijital bulmaca oyunlarının erken çocukluk eğitiminde öğrenme üzerinde olumlu etkileri olduğu sonuçlarını ortaya koymuştur.