Akademik Veri Yönetim Sistemi
Selçuk İletişim, cilt.2, sa.2, ss.532-574, 2019 (Hakemli Dergi)
Son yıllarda medyada sağlıklı beslenme konuları popülerliğini korumakta, topluma sağlıklı
yaşam pratikleri içinde neler yenmesi, içilmesi konusunda sürekli iletiler gönderilmektedir.
Bu iletilerin amacı, tüketiciyi haberdar etmek ve ürün tüketimine yönlendirmektir.
Özellikle gıda reklamlarında ürün-sağlık ilişkisinin vurgulandığı ve tüketicilere sağlıklı
beslenme mesajları iletildiği dikkat çekmektedir. Peki bu iletiler nelerdir? Nasıl
vurgulanmaktadır? Buradan hareketle planlanan çalışmada, gıda reklamlarında kullanılan
‘’sağlıklı beslenme’’ iletilerini ortaya çıkarmak, bu iletilerde hangi öğelerin, nasıl
kullanıldığını ve bu iletilerin doğruluğunu ve yeterliliğini belirlemek amaçlanmıştır.
Çalışmada amaçsal örneklem yönetimiyle seçilen Yudum, Torku ve Ülker markalarının
reklam filmleri inceleme kapsamına alınmıştır. Reklam filmlerinin analizinde R. Barthes’ın
göstergebilim yöntemi ile içerik analizi birlikte kullanılmıştır. Elde edilen veriler betimsel
analiz yöntemiyle yorumlanmıştır.
Çalışma sonucunda reklam filmlerinde “sağlıklı beslenme” mesajlarının; hafiflik, sağlığın
korunması, doğal gıda kullanımı ve lezzet başlıkları altında verildiği tespit edilmiştir.
İrdelenen reklam filmlerinin tümünde sağlıklı beslenme mesajlarının görsel ve işitsel
kullanımının gerçekleştiği, tüm firmaların bu mesajları görsel ve işitsel açıdan pekiştirdiği
belirlenmiştir. Sonuç olarak, firmaların ürünlerini benzer ürünlerden farklılaştırmak ve
tüketimini artırmak adına, sağlıklı beslenme iletilerini kullandıkları hatta beslenme
iletilerini sağlık iletileriyle destekleyerek sağlıklı yaşam tarzı ilettikleri tespit edilmiştir. Böylece “sağlıklı beslenme” iletileri de ticari bir metaya dönüştürülmüş ve reklamlarla
üretilerek tüketilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Tüketim, Tüketim Kültürü, Reklam, Sağlıklı Beslenme
In recent years, healthy nutrition issues in the media maintain its popularity, and the
community is constantly sending messages about what to eat and drink in healthy living
practices. The purpose of these messages is to inform the consumer and direct them to
product consumption. It is noteworthy that product-health relationship is emphasized
especially in food advertisements and healthy nutrition messages are delivered to
consumers. So what are these messages? How is it emphasized? The aim of this study is to
reveal the healthy nutrition messages used in food advertisements, to determine which
items are used in these messages, and to determine the accuracy and adequacy of these
messages. In the study, the advertisement films of the Yudum, Torku and Ülker brands,
which were selected with the purposive sampling method, were included in the study. In
the analysis of the advertising films, R. Barthes' semiotic and content analysis were used
together. The data were interpreted by descriptive analysis method. As a result of the study, it
was determined that healthy nutrition messages were given under the titles of lightness, health
protection, natural food use and flavor in advertisement films. It was determined that visual
and audio usage of healthy eating messages was realized in all of the advertisement films, and
that all companies strengthened these messages in a visual and auditory way. As a result, it is
determined that companies use healthy nutrition messages to support their products with health
messages and transmit a healthy lifestyle in order to differentiate their products from similar
products and increase their consumption. Thus, the messages of healthy nutrition have been
transformed into a commercial commodity and are produced and consumed by advertisements.
Keywords: Consumption, Consumption Culture, Advertisement, Healthy Eating