All Science Acdemy, Konya, 2024
Uluslararası ticarette denizyolu taşımacılığı diğer taşımacılık türlerine göre
birçok avantaja sahiptir. Denizyolu taşımacılığının ekonomik, verimli ve
güvenilir olması sahip olduğu avantajlar arasındadır. Denizyolu
taşımacılığında en çok tercih edilen konteyner taşımacılığı, aynı anda büyük
miktarlarda yüklerin güvenilir ve hızlı bir şekilde taşınabilmesini sağladığı
için konteyner terminallerindeki gemi ve yük trafiği yoğun olmaktadır.
Konteyner terminalleri, yükün konteynerler aracılığıyla taşındığı karayolu,
demiryolu ve denizyolu arasındaki ara yüz olması ve bünyesinde birçok riski
bir arada bulundurması özelliğiyle tehlikeli sınıfta yer alan işletmeler
arasındadır. Dolayısıyla iş kazalarının özellikleri ve şiddeti çeşitli şekillerde
görülebilmektedir. İşin yürütümü sırasında geçekleşebilecek iş kazalarını ve
yaralanmaları önleyebilmek adına iş sağlığı ve güvenliği yönetim
sistemlerinin çalışma alanına taşınması önemli bir husustur. İş sağlığı ve
güvenliği, iş kazaları ve meslek hastalıklarını ortadan kaldırmak amacıyla
sürdürülen sistematik faaliyetlerdir. Bu amaç doğrultusunda uygulanması
gereken proaktif yaklaşımları belirleyebilmek için iş kazalarının nedenleri
bilinmeli ve çözüm önerileri önem derecesine göre sıralanmalıdır. Bu
kapsamda kitabın amacı, konteyner terminalleri özelinde limanlarda yaşanan
iş kazalarının nedenlerinin belirlenmesi ve iş kazalarının önlenmesine yönelik
alınabilecek önlemlerin tespit edilmesidir.
Bu çalışmada, konteyner terminallerinde yaşanan iş kazaları nedenleri
kriterler ve alt kriterler olarak değerlendirilmiş ve bulanık DEMATEL
yöntemi ile analiz edilmiştir. Ardından konteyner terminallerinde yaşanan iş
kazalarını önleyebilmek adına belirlenmiş alternatifler TOPSIS yöntemi ile
analiz edilerek önem derecesine göre sıralanmıştır. Yapılan analizlerin
sonucunda, konteyner terminallerinde yaşanan iş kazalarının nedenleri
arasında “yönetim uygulamaları kaynaklı” iş kazalarının ilk sırada geldiği
tespit edilmiştir. Alternatif önlemlerin sıralamasında ise “iş sağlığı ve
2
güvenliği denetimlerinin etkinliğinin arttırılması” en ideal çözüm olarak
belirlenmiştir.
Konteyner terminalleri özelinde liman işletmelerinde yaşanan iş
kazalarının ve çözüm önerilerinin incelendiği bu kitap, Kübra GÜÇLÜ’nün
Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü İş Sağlığı ve Güvenliği Anabilim
Dalı’nda Doç. Dr. Murat YORULMAZ’ın danışmanlığında tamamladığı
“Konteyner Terminallerindeki İş Kazalarının Bulanık DEMATEL ve TOPSIS
Yöntemleri ile İncelenmesi: Kocaeli Liman Bölgesinde Bir Uygulama”
başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir. Geniş kitlelerle bilginin
paylaşılması ve yayılması adına kitaplaştırılan bu çalışmanın hem liman
işletmeciliği alanında çalışan araştırmacılara hem de liman profesyonellerine
fayda sağlaması dileriz. Saygılarımızla…