Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tarihten Günümüze Mevlid-i Şerif, Kemal yıldız,Hüseyin Okur,Üveys Güvercin,Muharrem Yener,Musa Hamut, Editör, Nizamiye Akademi, İstanbul, ss.267-284, 2022
Dünyadaki
bütün toplumlar inançlarını ve tarihlerini, kültür ve gelenekleriyle beraber
taşımışlardır. Kültür ve geleneklerini, özünü kaybetmiş, dejenere olmuş, manevi
değer yargılarını kaybetmiş olan toplumlar yozlaşmaya mahkûm olur. Hz.
Peygamber’in doğumunu anma olarak bilinen mevlid, bir medeniyet beyannamesi ve
hayat tarzının telakkisidir. Türkçedeki kullanımıyla mevlid kandili, yüzyıllar
boyunca İslam toplumlarının çeşitli bölgelerinde benimsenerek kutlanmış ve bu
toplumların bir şiarı haline gelmiştir.
Mevlid
geleneği doğudan batıya kadar uzanan geniş İslam coğrafyasında, bir hadiseyi
“anma” telakkisine bağlı olarak farklı biçimlerde uygulanagelmiştir. Tarihte Mevlid-i
Nebî anmalarının Fatımiler dönemiyle birlikte başladığı iddia edilir. Bu bilgi,
Mevlid-i Nebî anmalarının resmiyet kazandığı bir tarih olarak doğru kabul
edilebilir. Ancak Hz. Peygamber’in viladetine dair uygulamaların bundan çok
daha eski tarihlere uzandığını kaynaklardan öğrenebiliyoruz. Nitekim tarihçi ve
seyyah İbn Cübeyr, Endülüs’ten kutsal topraklara yaptığı ziyaretlerde, Mekke’de
bulunduğu zamanki gözlemlerinde, Mevlid-i Nebî anmalarına dair detaylı bilgiler
aktarmaktadır. Tarih kitaplarından elde edilen veriler, mevlid kandiline dair
uygulamaların bin yıldan daha fazla bir süredir İslam toplumlarında
uygulandığını göstermektedir. Mevlid-i Nebî anlamalarının yer yer ihtifal
haline dönüşmesi, kimi yerel hukukçuların konu hakkında olumsuz kanaat
serdetmelerine sebep olmuştur. Fakat bu kısmi ve nisbi kanaatlerden yola
çıkılarak günümüzde Mevlid-i Nebî anlamalarının hukuki mahiyetini tetkik etmede
usulî hatalar olduğu gözlenmektedir. Bu çalışmada Mevlid-i Nebî hukukçular
tarafından değerlendirmelerine ve meselenin hukuki mahiyetinin arzındaki bazı
problemlere işaret edilecektir.
All
societies of the world have carried their beliefs and history along with their
culture and traditions. Societies that have lost their culture and traditions,
their essence, degenerated, lost their spiritual value judgments are doomed to
corruption. The Mawlid al-Nabī, better known as the commemoration of the birth
of the prophet, is the proclamation of civilization and the definition of a way
of life. The birth was celebrated through its adoption in various regions of
Muslim societies for centuries and became the emblem of these societies.
The
birth (Mawlid al-Nabī) was applied in different ways in the vast Muslim
geography stretching from East to West, depending on the concept of
"commemorating" an event. Allegedly, the commemoration of the birth
of the prophet in history began with the Fatimid period. This information can
be considered accurate as the date when the commemoration of the Prophet
Muhammad (sallá Allāh ʻalayhi wa-sallam) became official. However, we can learn
from the sources that the practices of the birth of the Prophet date (Mawlid
al-Nabī ) back to much older dates than this. Indeed, the historian and
traveler Ibn Jubayr, on his visits to the Holy Land from Andalusia, in his
notes when he was in Mecca, gives detailed information about the commemoration
of the Prophet Muhammad (sallá Allāh ʻalayhi wa-sallam). Data obtained from
history books show that practices related to birth have been practiced in
Muslim societies for more than a thousand years.
The
transformation of the understanding of the birth of the Prophet Muhammad into a
celebration in some regions has led some local Islamic jurists to have a
negative opinion on this topic. However, based on these partial and relative
opinions, it was noted that there are procedural errors in the study of the
legal nature of the Mawlid al-Nabī understandings today. In this monograph, Mawlid
al-Nabī assessments by jurists and some problems in the presentation of the
legal nature of the case will be indicated.