Akademik Veri Yönetim Sistemi
Geomatik Dergisi, cilt.3, sa.1, ss.35-47, 2018 (Hakemli Dergi)
Çalışmada, orta enlem bölgesinde 2016 yılında meydana gelen büyüklüğü 7’den yüksek 6 depremin deprem öncesi, deprem günü ve deprem sonrası olmak üzere 15 günlük zaman aralığında iyonküre değişimleri CODE-GIM’den elde edilen deprem dış merkezine ait toplam elektron içeriği (TEİ) değerleri ile incelenmiştir. İyonkürede meydana gelen aykırılıkları ve anormal günleri belirlemek amacıyla çeyrek açıklık tabanlı kayan ortanca yöntemi kullanılmıştır. 15 günlük dönemde elde edilen TEİ değerlerinden üst ve alt sınırı geçen zaman aralıkları sırasıyla pozitif ve negatif anormal gün olarak belirlenmiştir. Belirlenen anormal günlerdeki aykırılıkların sismik kaynaklı olduğu düşüncesini güçlendirmek amacıyla iyonküre uzay iklim koşullarını temsil eden Dst, Kp jeomanyetik ve F10.7 güneşsel indisleri ilgili zaman aralıklarında incelenmiştir. Hareketli ve sakin günler belirlenerek sakin günlere denk gelen aykırılıkların sismik kaynaklı olabileceği ön planda tutulmuştur. 6 depremin 5’inde deprem öncesi aykırılıklara rastlanmıştır. Buna göre başarı oranı %80’dir. İlgili günlerdeki iyonküre uzay iklim koşullarının sakin olmasında dolayı belirlenen aykırılıkların sismik kaynaklı olabileceği sonucuna varılmıştır.
In the study, the ionospheric anomalies were investigated by total electron content (TEI) of the epicenter obtained from CODE-GIM in mid-latitude for six earthquakes occurred in 2016 that are greater than magnitude 7 with the period of 15 pre-earthquake, earthquake and after the earthquake days. Quartile-based sliding medians method was used to detect the anomalies and the abnormal days in the ionosphere. Time intervals above the upper bound, below the lower bound of the TEI values obtained during the 15-day period were determined as positive and negative abnormal days, respectively. The determined abnormal days were examined with the Dst, Kp geomagnetic and F10.7 solar effect indices representing the ionospheric space weather factors to substantiate the idea of the anomalies were originating from seismo-ionospheric coupling. Estimating the disturbed and quietest days, the anomalies correspond to quietest days were thought to be originating from seismic source. The pre-earthquake anomalies were detected five in six earthquakes. Due to the quietest of the ionospheric space weather conditions in the days concerned, the result of the determined irregularities is that the ones covering 1/4 of the daily period could be seismically sourced.