Research Information System
16. ULUSAL TESİSAT MÜHENDİSLİĞİ KONGRESİ , İzmir, Turkey, 16 - 19 April 2025, vol.1, pp.1-11, (Full Text)
Dünyanın birçok bölgesinde yaşam tarzı değişikliğe uğramış ve aşırı sıcak hava koşullarından dolayı, klima her ev ve işyerinin ayrılmaz bir parçası olmuştur. Merkezi havalandırma ve klima sistemleri kamuya açık alanlarda hava değişimi ve sıcaklık kontrolü için yaygın olarak kullanılmaktadır. Hava değişimi sırasında iç ortam ve dış ortam arasında kirletici transferi meydana gelir. Bu kirleticilerin toz gibi parçacıklara kolayca bağlandığı gösterilmiştir. İç ortam tozu örneklerinde PBDE, PAH ve PCB'lerin varlığını gösteren birçok çalışma yapılmıştır. Aslında, klima filtresinde kalan toz, iç mekân tozunu ve iç hava kalitesini yansıtır; çünkü klima, havayı filtre içinden sirküle eder. Daha önceki çalışmalar ile havalandırma frekans etkileri ve klima kullanımının iç ortam havasında bulunan kirleticilerin seviyeleri üzerinde etkisi olduğu kabul edilmiştir. Bu çalışmanın amacı, Polisiklik Aromatik hidrokarbonlar (PAH)’ların, insanların zamanlarının çoğunu geçirdikleri ofis ve ev ortamlarındaki klima filtrelerinden alınan toz numunelerinin analiz edilmesi suretiyle kirletici konsantrasyonları ve kaynaklarını belirlemektir. Bu amaçla Kocaeli’nin farklı özellik gösteren bölgeleri dikkate alınarak 10 ev, 13 ofis seçilmiş ve bu ortamlarda bulunan klimaların filtrelerindeki tozlar toplanmıştır. Ev klimalarında PAH‘ların toplam derişimi 915 ng/g ile 16133,9 ng/g arasında değişirken, ofis klimalarında 594 ng/g ile 49953 ng/g aralığında ölçüldü. İç ortamda yüksek seviyelerde bulunan başta PAH olmak üzere kirletici konsantrasyonlarının azaltılması için ısıtma sistemlerinde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmek, sigara tüketimini azaltmak gibi yöntemlere başvurmak faydalı olabilir. İç ortamın havalandırma yöntemi ve süresi iç ortam hava kalitesi açısından büyük önem taşımaktadır.