ÇİN’İN UZAYDA YÜKSELİŞİ

Gürsel S.

SOCIAL MENTALITY AND RESEARCHER THINKERS JOURNAL, vol.6, no.37, pp.2033-2045, 2020 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Çin uzay faaliyetlerinde son dönemde yükselen aktörlerin arasında yer almaktadır. Bunun çeşitli sebep ve sonuçları bulunmaktadır. Soğuk Savaş döneminde SSCB ve ABD uzay aktörleri olarak ortaya çıkmıştır. Soğuk Savaş döneminden sonra ise Çin askeri ve sivil uzay kabiliyetleri ile ABD’nin dikkate değer bulduğu rakipler arasında yer alarak uluslararası uzay politikasında söz sahibi olmuştur. Rusya ile birlikte uzayda silahsızlanma çabalarını uluslararası anlamda savunan Çin, ABD’nin uzayda egemen olmasına da karşıdır. Bu bağlamda değerlendirildiğinde ABD uzay kabiliyetlerinin hepsini edinmeyi temel amaç kabul etmektedir. Sivil ve bilimsel uzay çalışmalarında da özellikle insanlı uzay uçuşlarında dünyada üçüncü aktör kabul edilmektedir. Çin’in uzay bütçesine bakıldığında bu yükselişin devam edeceği görülmektedir. Bu nedenle söz konusu yükselişin nedenlerini ve sonuçlarını anlamak önemlidir. Çalışmada tarihsel süreç içinde askeri uzay politikası incelenmiş, sivil uzay çalışmaları listelenmiş ve Çin’in uzayda bulunduğu konum değerlendirilmiştir.