Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. ULUSLARARASI SANAT SEMPOZYUMU / 2ND INTERNATIONAL ART SYMPOSIUM, Kocaeli, Türkiye, 8 - 14 Mayıs 2023, ss.650-671
Resim sanatı tarih boyunca sadece sanatçıların kendilerini ifade biçimi olarak ortaya koydukları eserlerle değil, bilgi aktarma, belgeleme ve eğitim-öğretim amacıyla da kullanılmıştır. Tıp bilimi özelinde anatomi, tarihsel süreçte bilgiyi görsellerle aktarmanın vazgeçilmez olduğu bir bilim haline gelmiş ve insan bedeni daima resimlenerek açıklanmaya çalışılmıştır.
İmgelerin insan bedeniyle ilgili açıklayıcı potansiyeli, temel bilgi kategorilerini kapsamıştır, çünkü imgelerin güvenilirliği belirli bilimsel, sosyal ve politik kavramları güçlendirme ya da istikrarsızlaştırma gücüne sahiptir.
Rönesansla birlikte, bir yandan sanatçılar için didaktik bir uygulama olarak anatomi çalışmaları, başta Leonardo, Michelangelo ve ardıllarının gerçekçi kompozisyon çalışmalarındaki insan figürlerindeki ilerlemeleri; diğer yanda anatomist Vesalius’un anatomi alanındaki görsellerin normlarını belirlemesi ile başlayan süreç, anatomi ve sanat disiplinlerinin ortak çalışmalarıyla her ikisinin görme biçimlerinin ve sanatçının mükemmeli arayışının farklı tezahürleriyle günümüze kadar gelmiştir.
Kolayca erişilebilen ve büyük ölçekte yeniden üretilebilen baskılar, erken modern çağda anatomik bilginin aktarım ve yayılma biçimi haline gelmiştir.
Sunulan anatomik figürler, bilginin sadece aktarılmadığı, aktif olarak yaratıldığı daha soyut ve entelektüel bir bağlama yerleştirilmiştir. Figürler ve metin arasındaki bağlantılar, klasik sanata yapılan atıflar, alegorik temalar, doğal manzaralar ve mimari kalıntılar yalnızca stilistik ayrıntı olmanın yanı sıra, belirli bir insan figürü kavramını güçlendirmeyi amaçlayan ikonografikaraçlardır.
Bu bildiride, anatomi bilimi, resim ve grafik sanatların süregelen tarihsel birlikteliklerinin bir sonucu olan anatomik illüstrasyonun; tarihsel gelişim süreci açıklanmıştır. Farklı stillerde oluşturulmuş anatomi atlasların, bilim sanat ilişkisi bağlamında açıklayıcılık işlevi ile bir tasarım olgusu olarak ele alınması amaçlanmıştır.
Anahtar Kelimeler: Anatomi, Resim, Anatomik illüstrasyon
The art of painting has been used throughout history not only with the works of artists as a way of expressing themselves, but also for the purpose of transferring information, documentation and education. In particular, anatomy has become a science in which it is indispensable to convey information with visuals in the historical process, and the human body has always been
tried to be explained by illustration.
The explanatory potential of images regarding the human body encompassed key categories of knowledge, because the credibility of images has the power to strengthen or destabilize certain scientific, social, and political concepts.
With the Renaissance, on the one hand, the study of anatomy as a didactic practice for artists, especially the advances of Leonardo, Michelangelo and their successors in realistic composition studies of human figures; On the other hand, the process that started with the anatomist Vesalius’s determination of the norms of visuals in the field of anatomy has survived to the present day with the different manifestations of both the ways of seeing and the artist’s search for perfection through the collective work of anatomy and art disciplines.
Easily accessible and reproduced on a large scale, prints became a mode of transmission and dissemination of anatomical knowledge in the early modern era.
The presented anatomical figures are placed in a more abstract and intellectual context where knowledge is not just transmitted, but actively created. Connections between figures and text, references to classical art, allegorical themes, natural landscapes and architectural remains are not only stylistic details, but also iconographic tools aimed at reinforcing the con-
cept of a particular human figure.
In this paper, anatomical illustration, which is a result of the ongoing historical association of anatomy science, painting and graphic arts; historical development process, anatomy atlases created in different styles, it is aimed to be handled as an art-design phenomenon with its explanatory function in the context of science-art relationship.
Keywords: Anatomy, Painting, Anatomical illustration