TEK PARTİ DÖNEMİNDE SINAÎ KALKINMA POLİTİKALARININ GELİŞİMİ: EKONOMİ-POLİTİK BİR İNCELEME


Creative Commons License

Ayan E. B.

Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, cilt.18, sa.2, ss.269-303, 2017 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 18 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2017
  • Dergi Adı: Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.269-303
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Sanayileşme hedefi iktisadi kalkınmanın gereği olarak başlangıçtan itibaren Türkiye için öncelikli bir politika olarak belirlenmiş ve bugüne kadar bu önemli konumunu sürdürmüştür. Ancak uygulanan farklı kalkınma stratejilerine ve harcanan büyük çabalara rağmen sağlanan gelişmeler sınırlı kalmış; teknolojide ve yenilikte öncü sayılabilecek bir dinamiğe sahip, dünya markaları barındıran, katma değeri ve uluslararası rekabet yeteneği yüksek üretim yapısına sahip bir sanayileşme başarısına ulaşılamamıştır. Bu çalışmada, bu serüvenin ilk aşamasında, tek parti dönemi sınaî kalkınma politikalarının neden başarılı olamadığı hususu siyaset-sermaye ilişkileri bağlamında ekonomi-politik bir perspektifle analiz edilmektedir. Bu dönemdeki başarısızlığın en temel nedenlerinden birinin, kamu kaynaklarının ve gücünün (yaygın bir şekilde) siyasi iktidara yakın kesimlere ayrıcalıklı bir biçimde kullandırılarak adil rekabet ortamının zedelenmesi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İktisadi hayatta bir kısım iş adamı ve siyasetçi arasında süregelen ve adil rekabet ortamını zedeleyen bu karşılıklı çıkara dayalı ‘dayanışma’ geleneği, Türkiye’nin sınaî ve iktisadi kalkınmasının önündeki en büyük engellerden biri olarak değerlendirilmektedir.