Tüketici Hakem Heyeti Önünde Sulh Yapılabilir Mi?

Mıdık B.

Kocaeli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, sa.16, ss.127-137, 2017 (Hakemli Dergi)

Özet

Günümüzde tüketiciyi koruma politikası gereği birçok uyuşmazlık tüketici hakem heyetleri ve tüketici mahkemeleri önünde görülmektedir. Tüketici hakem heyetleri, belirli bir meblağa kadar olan uyuşmazlıkları, basit ve ucuz bir yöntemle mahkeme yargılamasına nazaran daha kısa sürede çözümlemeyi amaçlamaktadır. Ayrıca bu heyetler vasıtasıyla yargı organlarının iş yükü azaltılmaya çalışılmaktadır. Bununla birlikte, tüketici hukukunun gelişimi ve buna paralel olarak tüketici işlemi kavramının giderek genişlemesi ile birlikte bu heyetlerin de iş yükü artış gösterebilmektedir. Bu nedenle, tarafların tüketici hakem heyeti önünde HMK anlamında bir mahkeme içi sulh yapıp yapamayacakları önem taşımaktadır (HMK m. 313 vd.). Çünkü sulh başkaca bir işleme gerek olmaksızın yargılamayı sona erdirir (HMK m. 315/1). Dolayısıyla sulh halinde tahkikata devam edilmesi gereksiz hale gelir. Bu ise gerek mahkemelerin gerekse tüketici hakem heyetlerinin iş yükü yoğunluğu üzerinde olumlu etki yapar. Diğer yandan, tarafların aralarındaki uyuşmazlığa uzlaşma yoluyla son vermesi, uyuşmazlık hakkında bir mahkeme veya tüketici hakem heyetinin karar vermesine kıyasla bazı avantajlar taşır. Öncelikle taraflar; sulh yoluyla anlaşmaları halinde sosyal ilişkilerini korumuş olurlar. İlaveten taraflar; sulh yaparken iddia ve savunmanın değiştirilmesi yasağına tabi olmaz, sulh kapsamına dava konusu olmayan hususları da dahil edebilir, hak temelli çözümler yanında menfaat temelli çözümler kararlaştırabilir ve üçüncü bir kişinin de sulhe katılımını sağlayabilirler (HMK m. 313/4). Tüm bu nedenler dolayısıyla tüketici hakem heyetleri önünde sulh yapılıp yapılamayacağı önem taşımaktadır ve bu hususun aydınlatılması gerekir