Akademik Veri Yönetim Sistemi
Başkent 6. Uluslararası Multidisipliner Bilimsel Çalışmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 24 - 26 Temmuz 2024, ss.632-644, (Tam Metin Bildiri)
Günümüzde şehirler benzer görüntülere sahip olarak özgünlüklerini yitirmektedir. İtalya’da başlayan yavaş şehir hareketi ise, şehirlerin kendilerini değerlendirerek farklılıklarını ortaya koymalarını ve bu farklılıklarını koruması için projeler geliştirmesini istemektedir. Sürdürülebilir bir şehir modeli sunan, yaşam kalitesini arttırmaya dair hedefleri ve dünyanın bir miras değil emanet olduğu düşüncesi ile hareket eden yavaş şehir ağı dünya genelinde hızla yaygınlaşmaktadır. Cittaslow hareketi, yerel toplulukların refahını önceleyen, kendine yeten, sürdürülebilir; doğasına, gelenek ve göreneklerine, tarihi ve sanatsal değerlerine sahip çıkan, alt yapı sorunları olmayan, yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanan, teknolojinin kolaylıklarından yararlanan kentlerin gerçekçi bir alternatif olacağı hedefini benimsemektedir. Göynük sahip olduğu doğal ve ekolojik değeriyle, korunmuş tarihi dokusuyla, kentsel sit alanı olmasıyla, geleneksel el sanatlarıyla (renkli örtüler, oyalar, ahşap işlemeler, dokumalar, kayın, şimşir, ceviz, ardıç gibi ağaçlardan süs eşyaları, bastonlar ve mutfak araç gereçleri), endemik bitkileriyle (göknar, karaçam, sarıçam, kayın, meşe, doğal kızılçam, şimşir ağaçları) ve yöresel yemekleriyle (düğün çorbası, keşli-cevizli erişte, sütlü kabaklı yufka, etli yaprak sarma, tas kebabı, dik börek, uğut) benzeri olmayan özgün bir kenttir. Göynük Belediyesi, kentin sahip olduğu doğal ve kültür mirasının sürdürülebilirliğinin sağlanması ve yaşayan bir kent olma hedefi ile Uluslararası Cittaslow Birliği’nin Türkiye Koordinatörü Seferihisar
Belediyesi’ne 2014 yılında üyelik başvurusu yapmıştır. Üyelik kriterlerini başarıyla tamamlayan Göynük’ün, Şubat 2017’de Cittaslow Birliği üyeliği, onaylanmıştır.
Bu çalışmada, öncelikli olarak 2017 yılından beri Göynük’te Cittaslow hareketine uygun olarak neler yapılmış ve nelerin daha yapılması gerektiği tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, ilçe merkezi incelenerek yöreye has doğa-insan ilişkilisinin ve peyzaj ekolojisinin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve sosyo-kültürel anlamda yöre halkının refahı için nelerin gerekli olduğu, hangi mimari oluşumlara ihtiyaç duyulduğu araştırılmıştır. Bu ihtiyaçları karşılayabilmek için yapılacakların cittaslow ilkelerine göre nasıl olması gerektiği irdelenmiştir. Sonrasında ise, Kocaeli Üniversitesi Mimarlık Bölümü Mimari Tasarım Atölyesinde 2022-2023 güz ve bahar dönemlerindeki 4. Sınıf öğrenci grupları ile ilçede eksikliği görülen konularda sürdürülebilirlik ve cittaslow hareketine uygun Fikir Projeleri üretilmiştir. Bu önerilerin ve tasarım sürecinin, benzer cittaslow kentlerdeki yeni tasarımlar için bir kılavuz niteliği taşıyabileceği düşünülmektedir.
Today, cities lose their originality by having similar images. The cittaslow movement, which started in Italy, wants cities to evaluate themselves, reveal their differences and develop projects to protect these differences. The slow city network, which offers a sustainable city model, aims to increase the quality of life and acts with the idea that the world is not a heritage but a trust, is rapidly spreading around the world. The Cittaslow movement is self-sufficient, sustainable, prioritizing the well-being of local communities; It adopts the goal that cities that protect their nature, traditions and customs, historical and artistic values, do not have infrastructure problems, use renewable energy sources and benefit from the convenience of technology will be a realistic alternative. Göynük, with its natural and ecological value and it's preserved historical texture, being an urban site, with its traditional handicrafts (colorful covers, laces, woodwork, weaving, ornaments from trees such as beech, boxwood, walnut, juniper, walking sticks, kitchen utensils and etc.), with its endemic plants (fir, larch, yellow pine, beech, oak, natural red pine, boxwood trees and etc.) and with its local dishes (wedding soup, with keş cheese and walnut noodles, yufka with zucchini with milk, tas kebab, dik börek, uğut and etc.) is a unique city like no otherwise. Göynük Municipality applied for membership to Seferihisar Municipality, Turkey Coordinator of the International Cittaslow Union, in order to ensure the sustainability of the natural and cultural heritage of the city and to become a living city. After successfully completing the membership criteria, Göynük's membership in the Cittaslow Association was approved in February 2017.
In this study, it was primarily tried to determine what has been done in accordance with the Cittaslow movement in Göynük since 2017 and what more needs to be done. In this context, the district center was examined and what was needed and what architectural formations were needed to ensure the sustainability of the nature-human relationship and landscape ecology specific to the region and to ensure the socio-cultural well-being of the local people were investigated. In order to meet these needs, what should be done according to the cittaslow principles has been examined. Afterwards, Idea Projects in line with the sustainability and cittaslow movement were produced at the Kocaeli University Department of Architecture Architectural Design Workshop with the 4th grade student groups in the 2022-2023 fall and spring semesters on issues that are lacking in the district. It is thought that these suggestions and the design process can serve as a guide for new designs in similar cittaslow cities.