Pioglitazonun sıçan sosyal izolasyon stres modelinde kognitif ve anksiyete-benzeri davranışlar üzerindeki etkileri

Creative Commons License

Çelebi G., Göçmez S. S., Utkan T.

20. Ulusal Sinirbilim Kongresi, İstanbul, Türkiye, 19 - 23 Ekim 2022, ss.98

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Basıldığı Şehir: İstanbul
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.98
  • Kocaeli Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Pioglitazonun sıçan sosyal izolasyon stres modelinde kognitif ve anksiyete-benzeri davranışlar üzerindeki etkileri

Gülşen Çelebi1, Semil Selcen Göçmez1, Tijen Utkan1

1Kocaeli Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı, Kocaeli, Türkiye

Amaç: Kronik stresin başlıca kaynaklarından biri olan erken yaşlardan itibaren sosyal izolasyonun, beyin gelişimini ve yetişkinlik dönem davranışlarını olumsuz etkilediği gösterilmiştir. Sosyal olarak izole edilmiş sıçanlarda, grup halinde barındırılan kontrollere göre öğrenme-bellek bozukluklarının ve artmış anksiyete-benzeri davranışlarının bulunduğu önceki çalışmalarda gösterilmiştir. Araştırmacılar, son yıllarda pioglitazonun antidiyabetik etkisinin yanı sıra antiinflamatuar, antioksidan ve antidepresan etkileri olduğunu bildirmişlerdir. Ayrıca pioglitazon, psikiyatrik ve nörodejeneratif hastalıklarda test edilmiştir. Bu çalışmada, sıçan sosyal izolasyon stres modelinde pioglitazonun kognitif fonksiyonlar ve anksiyete-benzeri davranışlar üzerindeki etkilerini araştırdık.

Gereç ve Yöntem: Erkek Wistar sıçanlar kontrol, kontrol+pioglitazon, sosyal izolasyon (SI), SI+pioglitazon olmak üzere 4 gruba ayrıldı (n=12/her grup). Sosyal izolasyona maruz bırakılan sıçanlar, 21 günlük yaştan itibaren 8 haftalık izolasyon protokolü boyunca bireysel olarak barındırıldı. Pioglitazon (30mg/kg, p.o), kontrol+pioglitazon ve SI+pioglitazon gruplarına izolasyon protokolünün son 16 günü uygulandı. İzolasyon süresinin sonunda sıçanlar, kognitif fonksiyonlarının değerlendirilmesi için Morris su labirenti (MWM)  ve pasif sakınma (PA) testlerine tabi tutuldu. Anksiyete-benzeri davranışları araştırmak için yükseltilmiş artı labirent (EPM)  testi uygulandı. İstatistiksel farklılıkları değerlendirmede tek yönlü ANOVA posthoc Tukey testi kullanıldı. p<0,05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.

Bulgular: PA testinde retansiyon latensi, MWM testinde kaçış platformu kadranında geçirilen süre ve EPM testinde açık kollarda geçirilen süre sosyal izolasyon grubunda kontrollere göre anlamlı olarak azaldı (p<0,05), ancak pioglitazon tedavisi bu değerleri SI grubuna göre anlamlı olarak artırdı ve kontrollere geri döndürdü.

Sonuç: Pioglitazon, sosyal izolasyona maruz bırakılan sıçanlarda gelişen anksiyete-benzeri davranışları ve bozulmuş duygusal ve uzaysal bellek fonksiyonlarını geri döndürdü. Bu çalışmanın sonuçları, pioglitazonun, SI stresinde kognitif fonksiyonları iyileştirme ve anksiyolitik etki potansiyeline sahip olabileceğini göstermektedir.

Anahtar sözcükler: sosyal izolasyon, pioglitazon, anksiyete, kognitif fonksiyon, stres 

The effects of pioglitazone on cognitive and anxiety-like behaviors in rat model of social isolation stress

Gülşen Çelebi1, Semil Selcen Göçmez1, Tijen Utkan1

1Kocaeli University, Faculty of Medicine, Department of Medical Pharmacology, Kocaeli, Turkey

Objectives: Social isolation since the early-life, one of the major sources of chronic stress, has been shown to adversely affect the brain development and adult behaviors. Previous studies have shown that compared to group-housed controls, learning-memory impairments and increased anxiety-like behaviors have been found in socially isolated rats. Researchers have recently reported that pioglitazone has anti-inflammatory, antioxidant and antidepressant effects as well as its antidiabetic effect. Moreover, pioglitazone has been tested in psychiatric and neurodegenerative diseases. In this study, we investigated the effects of pioglitazone on cognitive functions and anxiety-like behaviors in the rat model of social isolation stress.

Methods: Male Wistar rats were divided into 4 groups (n=12/each group): control, control+pioglitazone, social isolation (SI), SI+pioglitazone. Rats exposed to social isolation were housed individually starting the age of 21 days during the 8-week isolation protocol. Pioglitazone (30mg/kg, p.o.) was administered to rats in control+pioglitazone and SI+pioglitazone for last 16 days of isolation protocol. After isolation period, rats were subjected to Morris water maze (MWM) test and passive avoidance (PA) test to assess the cognitive functions. Elevated plus maze (EPM) test was performed to explore the anxiety-like behaviors. In order to determine significant differences, one way ANOVA followed by Tukey posthoc test was used. p<0.05 was considered statistically significant.

Results: The retention latencies in PA test, the time spent in the escape-platform quadrant in MWM test and the time spent in open arms in EPM test were significantly decreased in SI group compared to controls (p<0.05), however pioglitazone treatment significantly increased these values compared to SI group and reversed to the controls.

Conclusion: Pioglitazone reversed the anxiety-like behavior and emotional and spatial memory dysfunctions developed in socially isolated rats. These data suggest that pioglitazone may have the potential to improve cognitive functions and have anxiolytic effects during SI stress.

Keywords: social isolation, pioglitazone, anxiety, cognitive function, stress