Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. İnternational Paris Congress On Social Sciences, Paris, Fransa, 16 - 18 Ağustos 2018, ss.41-44
Özet
Baskıresim, görsel sanatlarda bir sanatsal ifade
aracıdır. Bazı sanatçılar için farklı teknik arayışlar ve eğilimler sürecinde
bir deneme alanı, bazı sanatçılar için se vazgeçilmez bir resmetme yöntemidir.
Boyaresimden farkı imgenin kalıba oyulması ve ters olarak kağıda basılmasıdır.
Yaratım ve basım süreçlerindeki grafik ve tipografik beceri, sanatçının bu
süreçlerdeki mevcudiyeti, tekniğe hakimiyeti baskıresmin özgünlük tanımıyla
birebir ilgilidir.
Sanatseveri özgünlük sorgulamasına
iten baskıresmin çoğaltma ve tekrar özelliğidir. Deneme baskıları yapılarak
çoğaltıma hazırlanmış kalıptan, sanatçının kendisi ya da denetimindeki usta
baskıcılar, atölye ortamlarında baskı prosedürlerine uygun olarak belirlenen
sayıda baskı yapar. Basılmış eserler sanatçısı tarafından numaralandırılır ve
tek tek imzalanır. Baskıresimde ortaya konmuş bütün çalışmaların kalıplarının
basım sonrası bir daha kullanılmamak üzere imhası da özgünlük ölçütlerinin belirleyici
unsurlarından biridir. Özgün baskıların, numaralandırma işlemi, baskıların adlandırılması,
adının yazılacağı yer, hangi baskıresim tekniğiyle basıldığı, eserin üretim
tarihi ve sanatçı imzasının atılacağı yer, yazımda kullanılacak dil ve
kısaltmaların nasıl olacağı gibi standartlar, uluslararası bağlayıcılığı olan
ilkeler ve ölçütlerle belirlenmiştir. Bütün bunların amacı özgün (orijinal)
baskıyı endüstriyel baskı, diğer adıyla röprodüksiyondan ayırmaktır.
Baskıresmin satın alma bedeli
boyaresme oranla daha düşüktür. Bu yönüyle çok sayıda koleksiyoncu ve
sanatsever kitleye ulaşmada sanatçıya kolaylıklar sağlamaktadır. Buna rağmen orijinallik
tartışmaları yüzünden uzunca bir süre hakettiği değere ulaşamamıştır. Sanatsal
çevreler ve koleksiyoncuların belirleyip, sanatçıların da benimsediği uluslararası
ilkeler ve ölçütlerle ancak 20. yüzyıl başlarında baskıresimde orijinallik
tartışmaları son bulmuş, özgün ve sanatsal bir ifade aracı olarak görülmeye
başlanmıştır.
Geleneksel saydığımız bu teknikler,
başlangıçta ne için icat edilmiş olursa olsun teknolojiyle bütünleşmiştir. Boyaresmin
özelliklerini de içeren baskıresim, sanatsal üretimdeki estetik düşünceyi teknik
ve malzemeyle yoğurarak sürekli gelişmektedir. Tarihsel süreçte değişimler
gösterse de deneysel çalışmalara açık yapısı ve yöntemleriyle farklılığını hep
korumuştur.
Bu çalışmanın amacı özgünlük
tartışmaları sonunda gelinen noktada ortaya konan uluslararası ölçütler
açısından baskıresme genel bir bakış ve bu çerçevede baskıresmin tanımının
araştırılarak derlenmesidir.
Anahtar Kelimeler: Baskıresim, Özgün Baskı, Baskı Grafiği