Research Information System
International Journal of History, vol.13, no.3, pp.727-750, 2021 (Peer-Reviewed Journal)
Industry and Mines Bank of Turkey was founded
in 1925 as one of the most important elements of
the first industrial development attempt of the
republic period. The life of the Bank is of great
importance in terms of analyzing both banking
history and industrial development efforts of
Turkey. In the establishment law, the Bank is
tasked with operating the factories assigned to it
during its establishment, providing financial and
administrative support by participating in
industrial and mining companies, and providing
loans to all industry and mining sectors. This
wide mission has been one of the most important
difficulties for the Bank throughout its activity
life, and besides this, the Bank has not been
provided with sufficient financial resources by
government to effectively fulfill all these duties.
When it came to 1932, it was understood that the
establishment goals could not be achieved in this
way, and the Bank was liquidated. In this study,
the main reasons for the failure of that enterprise
are investigated. This research suggests that,
besides the lack of resources, the other main
factor that led the Bank to failure is that the
resources allocated to subsidiaries are not used
efficiently by these companies.
Türkiye Sanayi ve Maadin Bankası Cumhuriyet
döneminin ilk sanayi kalkınma hamlesinin en önemli
unsurlarından biri olarak 1925 yılında kurulmuştur.
Bankanın faaliyet hayatının analizi, hem Türkiye’nin
sanayi kalkınma çabaları hem de bankacılık tarihi
açısından büyük bir önem taşımaktadır. Kuruluş
kanununda Bankaya, kendisine devredilen fabrikaları
işletmek, sanayi ve madencilik şirketlerine iştirak
ederek mali ve idari destek sağlamak ve bu sektörlere
kredi sunmak görevleri verilmiştir. Bu geniş görev
tanımı faaliyet hayatı boyunca Bankanın önündeki en
önemli zorluklardan birini teşkil etmiş olup, bunun
yanı sıra, Bankaya bu görevleri etkili bir şekilde
yerine getirebilecek yeterli mali kaynak da
sağlanmamıştır. 1932 yılına gelindiğinde ise, kuruluş
hedeflerine bu şekilde ulaşılamayacağı anlaşılarak
Banka tasfiye edilmiştir. Bu çalışmada söz konusu
girişimin başarısızlığa uğramasının sebepleri
araştırılmaktadır. Araştırmanın sonuçlarına göre
Bankayı başarısızlığa götüren temel etkenler, kaynak
yetersizliği sorununun yanı sıra, bu süreçte Bankanın
mali tahsisatının önemli kısmını oluşturan iştiraklere
aktarılan kaynakların verimli kullanılmayarak israf
edilmiş olmasıdır.